«Δυστυχώς από καιρό δεν είμαι πια αισιόδοξος… Πιστεύω πως μόνο η τέχνη προσφέρει πια μια κάποια ισορροπία στον διαστρεβλωμένο τούτο κόσμο στον οποίο ζούμε».
Μας ξάφνιασε φέτος ο Νικίτα Μιλιβόγεβιτς, καθώς μετά το δραματικό «Γεφύρι του Δρίνου» που είδαμε στο φεστιβάλ Αθηνών, το καλοκαίρι που μας πέρασε και λίγο πριν κατέβει στην Επίδαυρο με τον αριστοφανικό »Πλούτο», σκηνοθετεί τρεις πολύ αξιόλογους ηθοποιούς (Γιάννη Φέρτη, Δημήτρη Πιατά, Ιεροκλή Μιχαηλίδη) στους συγκινητικούς και πολύ ανθρώπινους «Ήρωες» του Gerald Sibleyras.
Εμείς είχαμε μία εφ΄όλης της ύλης συζήτηση μαζί του.
Τι σας γοήτευσε στο έργο του Gerald Sibleyras;
Δεν μπορώ να θυμηθώ κάποια κωμωδία που να με κέρδισε αμέσως με την απλότητα και το χιούμορ της όπως τούτη. Στους « Ήρωες» ένας από τους πρωταγωνιστές λέει «Πρόβλημα χρόνου δεν υπάρχει… Έχουμε μπόλικο στη διάθεσή μας.» Ο χρόνος στην πραγματικότητα είναι ο πρωταγωνιστής αυτής της πνευματώδους ιστορίας για τους τρεις φίλους σ’ έναν οίκο βετεράνων. Μ’ αυτή την έννοια οι «Ήρωες» μου μοιάζουν με κάποια παράξενη εκδοχή του «Περιμένοντας τον Γκοντό», γεμάτη χιούμορ που είναι κράμα του χιούμορ του Μπέκετ και του Ιονέσκο.
Τι συμβολίζουν αυτοί οι… Ήρωες;
Θα ‘λεγα τίποτα συγκεκριμένο… Κατά τη γνώμη μου πρόκειται για μια ιστορία που μιλάει για τον σταματημένο χρόνο. Τι να κάνει κανείς με τον χρόνο που έχει σταματήσει; όταν παρελθόν, παρόν και μέλλον είναι ένα και το αυτό;
Από το δραματικό «Γεφύρι του Δρίνου» σε μια κωμωδία. Ποια η σχέση σας με το είδος αυτό και γιατί κάνατε αυτήν την στροφή;
Με την ιστορία για το γεφύρι στο Δρίνο ήθελα να παρουσιάσω στο ελληνικό κοινό κάτι από τη χώρα μου. Γι’ αυτό πρότεινα τον Άντριτς. Για μας στη Σερβία ο Άντριτς είναι ό,τι είναι ο Τολστόι για τους Ρώσους ή ο Τόμας Μαν για τους Γερμανούς… Επιπλέον, το μυθιστόρημα αυτό έχει πολλά στοιχεία που είναι κοινά για τους δύο λαούς, τους Έλληνες και τους Σέρβους, στοιχεία από την ιστορία, τον μύθο και…. Όσο για τους «Ήρωες», όπως προείπα αυτό που με μάγεψε σ’αυτό το θεατρικό κείμενο είναι το μεταφυσικό παιχνίδι με το χρόνο και το πρωτότυπο χιούμορ του.
Πόσο σοβαρά θέματα μπορεί να αγγίξει κάποιος με μια κωμωδία;
Θεωρώ ότι με τη βοήθεια μιας καλής κωμωδίας συχνά μπορούμε να δούμε σε μας γνωστά πράγματα και φαινόμενα με άλλο μάτι, με έναν άλλο πρωτόγνωρο τρόπο… Το γέλιο είναι πάντα κάτι πολύ θεραπευτικό.
Πού αγγίζει το έργο αυτό σήμερα;
Πιστεύω ότι πολλά «μεγάλα» θέματα σήμερα φαντάζουν παρωχημένα/ ξεπερασμένα… οι μεγάλες ιδέες προδομένες. Προσωπικά είμαι πολύ κουρασμένος από διάφορα «σοβαρά» θέματα. Από καιρό έχουμε πια καταλάβει όλοι ότι οι πολιτικοί μας κοροϊδεύουν, ότι οι τράπεζες μας κλέβουν, και ότι ο κόσμος μας είναι ένας απίστευτα υποκριτικός και ανασφαλής τόπος… Αν ήμουν 30 χρόνια νεότερος θα ένιωθα την υποχρέωση να ανεβάσω παράσταση γι’ αυτό το θέμα. Όμως από τη σημερινή μου θέση θεωρώ ότι η κωμωδία είναι μια πολύ καλύτερη επιλογή.
Σας αρέσει να δουλεύετε στην Ελλάδα και γιατί; Τι είναι αυτό που ξεχωρίζετε στους Έλληνες;
Το γεγονός ότι τόσα χρόνια έρχομαι στην Ελλάδα ξανά και ξανά σημαίνει ότι μου αρέσει… ο άνθρωπος συνήθως πηγαίνει εκεί που νιώθει καλά, και το αντίθετο. Μέτα απ’ όλα αυτά τα χρόνια και τις παραστάσεις μου στην Ελλάδα, την βιώνω σαν δεύτερή μου πατρίδα. Φυσικά, οι άνθρωποι πάντα παίζουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Εδώ έχω επιστήθιους φίλους με τους οποίους μου αρέσει να συνεργάζομαι, να κάνω παρέα, να βγαίνω…
Νιώθετε πως συγγενεύουμε σαν λαοί;
Ναι… θεωρώ ότι πάνω απ’ όλα μοιάζουμε στην ιδιοσυγκρασία και την κοινωνικότητα.
Η στιγμή που θυμάστε πιο έντονα στην καριέρα σας;
Στο θέατρο έζησα πολλές όμορφες στιγμές… Ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα δεν μπορούσα να φανταστώ ότι το θέατρο θα μου χάριζε τόσα πολλά. Φυσικά νιώθω απέραντη ευτυχία και ευγνωμοσύνη γι αυτό. Νομίζω όμως ότι για έναν σκηνοθέτη η μεγαλύτερη χαρά και καταξίωση έρχεται όταν οι παραστάσεις του ζουν στη μνήμη των ηθοποιών και του κοινού μετά από πολλά χρόνια, όταν θυμούνται τις παραστάσεις του ως κάτι το εξαιρετικό, το ξεχωριστό…
Ποιους Ελληνες ηθοποιούς/σκηνοθέτες θαυμάζετε ιδιαίτερα;
Φοβάμαι ότι η απάντησή μου θα μοιάζει με «συμβιβασμό» ή αποφυγή της ξεκάθαρης απάντησης, αλλά στ’ αλήθεια θα μπορούσα να αραδιάσω μια ολόκληρη λίστα από ονόματα διάφορων αγαπημένων μου Ελλήνων καλλιτεχνών.
Πόσο αισιόδοξος είστε με όλα αυτά που βιώνουμε σήμερα λόγω της…κρίσης;
Δυστυχώς από καιρό δεν είμαι πια αισιόδοξος… Πιστεύω πως μόνο η τέχνη προσφέρει πια μια κάποια ισορροπία στον διαστρεβλωμένο τούτο κόσμο στον οποίο ζούμε.
Τι είναι αυτό που σας ανησυχεί περισσότερο;
Ο μεγαλύτερός μου φόβος είναι τέτοιος που δεν μου αρέσει ούτε να τον σκέφτομαι, πόσο μάλλον να τον ξεστομίσω.
Μελλοντικά σχέδια
Μετά τους «Ηρωες» θαταξιδέψω στο Λονδίνο για τις ανάγκες ενός νέου μου πρότζεκτ. Επίσης, υπάρχει μία σκέψη να κάνω πάλι κάτι με το Εθνικό Θέατρο της Σλοβενίας. Το πιο ενδιαφέρον όμως για μένα αυτή τη στιγμή είναι η παράσταση που θα ανεβάσω το καλοκαίρι που μας έρχεται στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου. Είναι μία μεγάλη πρόκληση για μένα.
Πηγή: TOPSIRTO