«Πάντα σκέφτομαι ότι ο καθένας από εμάς σαν καλλιτέχνης έχει μερίδιο ευθύνης για την αλλαγή της κοινωνίας, η οποία ξεκινά πάντα από την ατομική δράση. Γι’ αυτό προσπαθώ να απευθύνομαι στον κάθε θεατή προσωπικά, χωρίς να σκέφτομαι με εμπορικούς όρους».
Ο Μάνος Βαβαδάκης είναι ένα από τα ταλαντούχα νέα πρόσωπα στο χώρο του θεάτρου. Οι δουλειές του χαρακτηρίζονται για τη φρεσκάδα, την ποιότητά τους και την πρωτοτυπία των θεμάτων τους. Τελευταία τον είδαμε στη φάρσα του Φεϊντώ «Έξυπνο Πουλί» (που παρουσιάστηκε για δύο σεζόν στο θέατρο Tempus Verum) που συν- σκηνοθέτησε και διασκεύασε με τον Γιώργο Κατσή. Τώρα, από τις 7 Φεβρουαρίου σκηνοθετεί στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου το έργο του Αλφρέντ Ζαρρύ «Υμπύ Τύραννος», ενώ από τις 14 Φεβρουαρίου επιστρέφει και πάλι στην Πειραματική με «Το Μεγάλο Κρεβάτι», την παράσταση που παρουσιάστηκε πέρυσι στο Φεστιβάλ της Πειραματικής.
Ποια η αφετηρία της όποιας σκηνοθετικής σας απόπειρας;
Διαβάζω πολύ και πολλά πράγματα συγχρόνως, συνήθεια από τα φοιτητικά μου χρόνια. Υπάρχουν κείμενα που θέλω να σκηνοθετήσω εγώ, γιατί διαβάζοντάς τα κρύβουν έναν κόσμο που με αφορά, ενώ σε κάποια άλλα μπορεί να με γοητεύσει ένας ρόλος, οπότε αφήνομαι στα χέρια κάποιου άλλου. Για να αποφασίσω λοιπόν να σκηνοθετήσω κάτι πρέπει να έχω βρει ήδη ένα ισχυρό κίνητρο, που δε συνδέεται με τη φιλοδοξία του ηθοποιού. Πάντα σκέφτομαι ότι ο καθένας από εμάς ως καλλιτέχνης έχει μερίδιο ευθύνης για την αλλαγή της κοινωνίας, η οποία ξεκινά πάντα από την ατομική δράση. Γι’ αυτό προσπαθώ να απευθύνομαι στον κάθε θεατή προσωπικά, χωρίς να σκέφτομαι με εμπορικούς όρους.
Ποια ήταν η προηγούμενη διαδρομή σας μέχρι να συναντήσετε την τέχνη του θέατρου;
Μεγάλωσα σε ένα σπίτι που αγαπούσε το θέατρο, οπότε η ενασχόλησή μου ήταν δεδομένη. Όταν τέλειωσα το σχολείο και ήρθα στην Αθήνα για σπουδές, έδωσα και εξετάσεις στο Εθνικό χωρίς επιτυχία. Απογοητεύτηκα και αφιερώθηκα στις σπουδές μου. Μετά το πέρας των σπουδών μου στο Πολιτικό, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στη συνέχεια το μεταπτυχιακό μου στην Ιστορία, πήρα την απόφαση να ξαναδώσω εξετάσεις. Έτσι έφτασα στο σήμερα…
Τι σας γοήτευσε στο έργο του Ζαρρύ;
Δύσκολα συναντάς έργα τόσο ανοικτά στη δραματουργική επεξεργασία και ταυτόχρονα με τόσο δυνατό αποτύπωμα. Ο Ζαρρύ σε προκαλεί να γίνεις ανατρεπτικός. Ο αλλόκοτος κόσμος του Υμπύ, χωρίς σαφή γεωγραφικά όρια, με μπερδεμένες εποχές και παράλογες συμπεριφορές ισορροπεί μεταξύ γοητείας και φόβου και σίγουρα δεν σε αφήνει αδιάφορο.
Ποια είναι τα θέματα που θίγει;
Ο Υμπύ είναι ένας βολεμένος μικροαστός που παρασυρμένος κατακτά την απόλυτη εξουσία και έπειτα δεν ξέρει τι να κάνει. Μοιάζει με όλους αυτούς τους Έλληνες του «δεν με κάνεις για μια μέρα πρωθυπουργό». Και ο Υμπύ την πρώτη μέρα τα πάει πολύ καλά, έπειτα ξεκινάνε τα προβλήματα.
Τι παίζει κυρίαρχο ρόλο στο έργο;
Ο Ζαρρύ συγκρούστηκε με το θεατρικό κατεστημένο της εποχής του, γλωσσικά, δραματουργικά, σκηνογραφικά. Στο πρώτο ανέβασμα με το άκουσμα της πρώτης ατάκας, μια παραφθαρμένη εκδοχή της λέξης σκατά, σταμάτησε για ένα τέταρτο η παράσταση μέχρι να καταλαγιάσουν οι αντιδράσεις του κοινού. Αυτή η διάθεση ανατροπής των πάντων παίζει κυρίαρχο ρόλο στο έργο. Σήμερα που τα έχουμε δει όλα να συμβαίνουν στη σκηνή και σχεδόν τίποτα δεν σοκάρει πια, αποφασίσαμε στην παράσταση να διατηρήσουμε την παιδική αντίληψη των πραγμάτων και να επενδύσουμε στο παιχνίδι μεταξύ μας.
Ο ήρωας του έργου, ο καθηγητής φυσικής, τι συμβολίζει;
Ο καθηγητής φυσικής ήταν μόνο η αφορμή για να αναπτυχθεί αυτό το ζοφερό πρόσωπο, ο Υμπύ. Το έργο ξεκίνησε να γράφεται ως σχολική φάρσα και κατέληξε σάτιρα για την εξουσία και τη διαχείρισή της. Ο Υμπύ είναι ο κακός μας εαυτός, πανηδονιστής, λαίμαργος, λάγνος, δειλός, ένα ανίκανο ανθρωπάκι μπροστά στο χρόνο που αλλάζει τα πράγματα.
Τι είναι αυτό που κάνει το έργο ακόμα και σήμερα επίκαιρο;
Ο συγγραφέας έχει καταφέρει να φτιάξει έναν πολυσήμαντο χαρακτήρα, χωρίς εποχή, φορτωμένο με τα απωθημένα και τις νόρμες κάθε αστού. Ο καθένας μπορεί να βρει κομμάτια του εαυτού του στον Υμπύ, γι’ αυτό παραμένει πολύ αγαπητός, παρ’ όλο τα φοβερά ελλατώματά του. Ο Υμπύ είναι επίκαιρος. Το έργο χρειάζεται κάθε φορά μια φρέσκια ματιά.
Σε ποια εποχή σκηνοθετικά θα μας «ταξιδέψετε»;
Το έργο από γραφής ακροβατεί ανάμεσα στην ιστορικότητα και την αχρονία. Ενώ το πλαίσιο αναφοράς μας είναι στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, προσπάθησα, τόσο σκηνικά όσο και κειμενικά, να συνδυαστούν στοιχεία που δημιουργούν ένα δυσδιάκριτο χρονικά περιβάλλον, σαν να βρισκόμαστε σε μια χρονοκάψουλα με κατεύθυνση προς το μέλλον.
Από ποια θέση σας αρέσει περισσότερο να βλέπετε τα πράγματα από του σκηνοθέτη ή του ηθοποιού;
Και από τις δύο θέσεις προσπαθώ να δρω ως καλλιτέχνης. Το ένα συμπληρώνει το άλλο.
Πώς περιγράφετε έναν εξουσιαστή στις μέρες μας;
Η άσκηση της εξουσίας και οι εξουσιαστές έχουν αλλάξει με πολύ γρήγορο ρυθμό μετά το διαδίκτυο. Τώρα ο καθένας που γράφει τη γνώμη του αισθάνεται ότι συμμετέχει στην εξουσία και ότι είναι υπολογίσιμος. Η πραγματική εξουσία όμως βρίσκεται σε κέντρα που δεν ελέγχονται από τη λαϊκή βούληση. Το τρομακτικό είναι ότι οι νέοι εξουσιαστές δεν έχουν πια τα χαρακτηριστικά των παραδοσιακών ελίτ, συνδέονται περισσότερο με την πληροφορία και όχι με το χρήμα.
Μελλοντικά σχέδια…
Την πρεμιέρα του Υμπύ, ακολουθεί δεύτερη πρεμιέρα στις 14 Φεβρουαρίου με «Το Μεγάλο Κρεβάτι», την παράσταση που παρουσιάσαμε πέρυσι στο Φεστιβάλ της Πειραματικής και θα παίζουμε φέτος σε εναλλασσόμενο ρεπερτόριο.
Πηγή: τοσπιρτο-net