Μία παράσταση που, ενώ είχε ένα εξαιρετικό περίβλημα, «πνίγηκε» μέσα στη δραματουργική της αδυναμία.
Η αλήθεια είναι πώς στη «Γιαννούλα την Κουλουρού» πήγαμε με πολύ μεγάλες προσδοκίες. Καταρχάς γιατί τα σκηνοθετικά ηνία κρατά ο Γιώργος Παπαγεωργίου που ως σκηνοθέτης έδωσε τα καλύτερα διαπιστευτήρια με τον «Αρίστο», την «Ωραία του Πέραν», αλλά και τον πιο πρόσφατο «Επιθεωρητή» του και κατά δεύτερον γιατί πρόκειται για μία αληθινή -γνωστή σε πολλούς- συγκλονιστική ιστορία που έλαβε χώρα στην Ελλάδα. Η παράσταση που είδαμε δεν ανταποκρίθηκε σ΄αυτές, μας αποζημίωσε μόνο εν μέρει με την εικονοκλαστικότητά της, αλλά και με δύο πολύ σπουδαίες ερμηνείες: αυτή της Ελενας Τοπαλίδου και του Μιχάλη Συριόπουλου.
Ποια ήταν στην πραγματικότητα η Γιαννούλα η Κουλουρού η διαπόμπευση της οποίας αποτελεί ένα από τα κλασικά έθιμα της Πατρινής αποκριάς; Η Γιαννούλα γεννήθηκε το 1868 στην Άνω Πόλη της Πάτρας, πήρε το όνομά της από τα κουλούρια που πουλούσε. Ζούσε με τον καημό να παντρευτεί. Η ελαφριά νοητική υστέρηση που τη χαρακτήριζε, ήταν ένα από τα στοιχεία της προσωπικότητάς της που εκμεταλλεύτηκαν οι κάτοικοι της Πάτρας και άρχισαν να την περιπαίζουν. Στη συνέχεια, οι φάρσες σε βάρος της Γιαννούλας πήραν διαστάσεις “αστικής διαπόμπευσης” καθώς όλο και περισσότεροι από την τοπική κοινωνία της Πάτρας συμμετείχαν στα “δρώμενα” που στήνονταν για τους γάμους της Γιαννούλας με διάφορους υποψήφιους “γαμπρούς”, οι οποίοι γάμοι φυσικά δεν έγιναν ποτέ. Δέκα χιλιάδες πολίτες υπολογίστηκαν ότι βρίσκονταν στην οδό Αγίου Νικολάου και την παραλία, συνοδεύοντας τη Γιαννούλα στην τελευταία φάρσα που στήθηκε σε βάρος της. Μετά από αυτό η νοητική υστέρηση της Γιαννούλας επιδεινώθηκε. Πέθανε μόνη και φτωχή, μετά το ‘40 στην Κατοχή.
Ωστόσο, η θλιβερή και σκληρή ιστορία της έγινε αστικός μύθος, αλλά και έθιμο, στο οποίο ένας άντρας ντύνεται νύφη και αναζητά στο λιμάνι της Πάτρας τον γαμπρό, συνήθως ντυμένο με ναυτικό κουστούμι. Η νύφη συνοδεύεται πάντα από το πλήθος για να μη χάσει το δρόμο.
Ο Γ. Παπαγεωργίου αρέσκεται ως σκηνοθέτης στο να δίνει σάρκα και οστά σε ιστορίες αληθινές (βλ. «Ωραία του Πέραν», παράσταση βασισμένη στο ρομάντζο του Δ. Παπαδοπούλου και τον βασισμένο στον «Γύρο του Θανάτου» του Θ. Κοροβίνη, «Αρίστο»). Το γεγονός πως επέλεξε να αναβιώσει την «Γιαννούλα η Κουλουρού» δεν εξέπληξε κανέναν. Πήρε, ωστόσο, ένα μεγάλο ρίσκο, γιατί επέλεξε μια ιστορία για την οποία δεν είχε κάποιο κείμενο να «πατήσει». Είχε μόνο κάποιες προφορικές ιστορίες και έναν μεγάλο αστικό μύθο, τον οποίο έπρεπε με κάποιον τρόπο να αφηγηθεί. Και εκεί ακριβώς ατύχησε. Το κείμενο που έγραψε η Θεοδώρα Καπράλου χάσκει δραματουργικά, χαρακτηρίζεται από επαναλήψεις – καθώς περιγράφει τρεις παρόμοιες περιπτώσεις φάρσας εις βάρος της Γιαννούλας- και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποτελέσει έναν στιβαρό κεντρικό κορμό στήριξης όλης της παράστασης.
Παρά τη νευραλγική της αδυναμία, η παράσταση κερδίζει στη θέαση από τις έξοχες εικόνες που κατάφερε να δημιουργήσει ο Γ. Παπαγεωργίου, εκμεταλλευόμενος το έξυπνο, λειτουργικό και χειροποίητο σκηνικό της Ευαγγελίας Θεριανού – το οποίο απάρτιζαν αποθηκευμένα καρναβαλικά άρματα σκεπασμένα με πλαστικό – αλλά και από τις φορμαλιστικές ερμηνείες των τεσσάρων ηθοποιών με προεξάρχουσες αυτή της Ελενας Τοπαλίδου και του Μιχάλη Συριόπουλου. Η Ε. Τοπαλίδου πίστεψε στον ρόλο και στην ηρωίδα της και έδωσε τον καλύτερό της εαυτό. Κάθε της λέξη έφτανε στο κοινό σπαρακτική, ενώ με την έξοχη κινησιολογία της άλωσε την τεράστια σκηνή της Πειραιώς 260. Ο Μ. Συριόπουλος απέδειξε για άλλη μια φορά το απύθμενο του ταλέντο του. Πολύτιμος αρωγός στη δημιουργία ατμόσφαιρας και ο ρυθμός που έδινε η μουσική της παράστασης που έγραψε η Ματούλα Ζαμάνη – κατά κύριο λόγο ακούσαμε διασκευές γαμήλιων πελοποννησιακών τραγουδιών- και παιζόταν ζωντανά επί σκηνής.
Συμπέρασμα; Μία παράσταση που, ενώ είχε ένα εξαιρετικό περίβλημα, «πνίγηκε» μέσα στη δραματουργική της αδυναμία.
Πηγή : Tospirto