Μια παράσταση που συνοδεύεται από πολλές και ενδιαφέρουσες ιδέες.
Η «Έντα Γκάμπλερ» του Ερρίκου Ίψεν γράφτηκε το 1890, δέκα σχεδόν χρόνια μετά την «Νόρα». Αντίθετα από την δραματουργική της πρόγονο, η Έντα δεν καταφέρνει να επιβιώσει σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο. Έτσι, συγγενεύοντας περισσότερο με την νατουραλιστική Τζούλια του Στρίντμπεργκ, οδηγείται στον αφανισμό. Μόνον που η ιψενική ηρωίδα έχει έναν περήφανο θάνατο, αηδιασμένη από έναν κόσμο στον οποίο οι άνδρες μοιάζουν περισσότερο με ανδρείκελα και οι γυναίκες με αρπακτικά έτοιμα να την κατασπαράξουν. Η Ζωή Χατζηαντωνίου επιχείρησε να αποδομήσει τις δραματουργικές συμβάσεις που υπάρχουν μέσα στο κείμενο και να κάνει μια διαφορετική ανάγνωση του έργου. Και μπορεί σε κάποια σημεία να το κατάφερε, αλλά μια σειρά από σκηνοθετικές αστοχίες έριξαν την παράσταση στα βράχια.
Η σκηνοθέτις έστησε την παράσταση σε έναν χώρο ο οποίος θυμίζει μουσείο. Σε αυτό συνέβαλαν τόσο τα λιγοστά και αραιά τοποθετημένα αντικείμενα, όσο και το γεγονός ότι όλος ο σκηνικός χώρος (συμπεριλαμβανομένου του κοινού) ήταν ορατός από τους περαστικούς που βρισκόντουσαν έξω από το χώρο του Bios. Η συνθήκη αυτή από μόνη της είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Όπως επίσης πολύ ενδιαφέρων ήταν και ο τρόπος που η σκηνοθέτις παρουσίασε τόσο τον Τέσμαν και την Δεσποινίδα Γιούλια, όσο και τη σχέση μεταξύ τους, ακροβατώντας μεταξύ τραγικότητας και γελοιότητας, ενώ ουσιαστικά αποκαλύπτονταν οι αληθινές πτυχές τους. Δεν κατάφερε όμως η Ζ. Χατζηαντωνίου να δέσει όλες αυτές τις σημειολογικά φορτισμένες, αλλά μεμονωμένες ιδέες της μεταξύ τους και κυρίως με την κεντρική ιδέα, που ήταν η διχοτόμηση της Έντας. Η διχοτόμηση της ηρωίδας (μοιράστηκε σε δύο ηθοποιούς, η φωνή και το σώμα-κίνηση) δημιούργησε ένα σημαντικό πρόβλημα, που ήταν η αλλοίωση του ρόλου και του συμβολισμού της Έντας Γκάμπλερ. Έτσι, η ιψενική ηρωίδα μεταμορφώθηκε σε μια κούκλα, η οποία όμως δεν κατάφερε να προσωποποιήσει τη μάχη που δίνεται για την απόκτηση της, σαν άλλου Αντικειμένου, καθώς η φωνή και ο χρωματισμός της έλεγε άλλα από αυτά που έδειχνε το σώμα.
Όλοι οι ηθοποιοί έπαιξαν μέσα σε απόλυτη φόρμα, υπηρετώντας το σκηνοθετικό όραμα που επέτασσε φορμαλιστικό συμβολισμό. Πολύ καλοί οι Γιάννης Κλίνης (Τέσμαν) και Ρίτα Λυτού (Θεία Γιούλια), οι οποίοι κατάφεραν να αποδώσουν με σαφήνεια το βαθμό της μεταξύ τους εξάρτησης, αλλά και την δική τους κενότητα. Στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκαν επίσης η Αρετή Σεϊνταρίδου (Τέα), ο Γιώργος Βαλαής (Διαμεσολαβητής), αλλά και ο Φιντέλ Ταλαμπούκας (Λέβμποργκ). Δεν λειτούργησε όμως η διττή ύπαρξη, επί σκηνής, για την περίπτωση της Έντας. Μολονότι η θερμότητα της φωνής της Γεωργιάννας Νταλάρα ήθελε να υπογραμμίσει τον φλογερό εσωτερικό κόσμο της ηρωίδας, σε αντίθεση με το ψυχρό σαρκίο της Ελίνας Ρίζου, η σκηνοθετική προσέγγιση δεν μπόρεσε να το εντάξει και να το καταστήσει λειτουργικό μέσα στο γενικότερο παραστασιακό πλαίσιο. Έτσι, η Έντα αποτέλεσε εν τέλει βρόγχο στη σκηνοθετική αρμάδα.
Εξαιρετικά ενδιαφέροντα τα κοστούμια (Μαρία Πανουργιά) που υπογράμμιζαν τον εσωτερικό κόσμο του κάθε ήρωα. Λειτούργησαν σαν να αναποδογύρισε κάποιος το εσωτερικό των ηρώων και είδαμε ξαφνικά τον εσωτερικό τους κόσμο, ποιοι δηλαδή είναι στα αλήθεια. Στην Μ. Πανουργιά ανήκει και ο ενδιαφέρον συμβολισμός του σκηνικού χώρου, καθώς επιμελήθηκε και τα σκηνικά. Σημαντικός επίσης ο ρόλος του φωτισμού (Ελίζα Αλεξανδροπούλου).
Συνολικά, πρόκειται για μια παράσταση, η οποία συνοδεύεται από πολλές και ενδιαφέρουσες ιδέες. Ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές έχουν εικαστικό χαρακτήρα, χωρίς να καταφέρνουν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους ή με το κοινό, γεγονός που δημιουργεί αγκυλώσεις στο ρυθμό της παράστασης. Πρόκειται για μια σκηνοθετική προσπάθεια, η οποία δείχνει ότι η Ζ. Χατζηαντωνίου έχει ιδέες και ενδιαφέρουσες απόψεις, αρκεί να δουλέψει περισσότερο τον εσωτερικό ρυθμό της παράστασής της. Προσωπικά, αναμένω με ενδιαφέρον την επόμενη δουλειά της.
Πηγή : Tospirto