«Αυτό μας οδηγεί στο συντηρητισμό – τα λόγια των άλλων».
Το επώνυμο του στα τούρκικα, σημαίνει «ξερό μέλι» – κληρονομιά από το Μικρασιάτη πρόσφυγα παππού του. Το επώνυμο του, όπως πιστεύει, αρκεί για να τον περιγράψει. Γι’ αυτό και το «Κουρούμπαλης» λειτουργεί πλέον για εκείνον κάτι σαν brand name. Ειδικά όταν πρόκειται για την υπογραφή των έργων του• «εκεί δεν χρειάζομαι πλήρες όνομα» λέει. «Μόνο όταν παίζω». Βέβαια, ο Δημήτρης Κουρούμπαλης φροντίζει πάντα να παίζει – όχι μόνο σαν ηθοποιός. Θέλει να παραμένει παιδί, να λερώνεται, να συμπεριφέρεται σαν να έχει άγνοια κινδύνου. Αυτή η παιδικότητα επίσης τον περιγράφει. Η «Παρασκευή παλιμπαιδισμού», το νέο του έργο, δεν αφήνει καμία αμφιβολία. Είναι μια μεταμεσονύχτια παράσταση σεξουαλικής έξαψης, ένα τρεχαλητό ερωτικών παιχνιδιών που δεν κοκκινίζει από ντροπή. Και για να λέμε την αλήθεια, ούτε και ο Κουρούμπαλης (σκέτο).
Έχεις μια ενδιαφέρουσα πορεία, Κολέγιο Αθηνών, Φιλοσοφική Σχολή, δραματική, τηλεόραση και μετά αποκλειστικά πειραματικό θέατρο. Έχεις σκεφτεί αυτές τις αντιφάσεις;
Ήταν μια πορεία έρευνας. Γενικά απέφυγα το εμπορικό θέατρο, θέλησα να εστιάσω στην ομορφιά της τέχνης. Είμαι πολύ επιλεκτικός, κάνω πράγματα που μου αρέσουν από την αρχή μέχρι το τέλος.
Τα περισσότερα πλέον τα ορίζεις κιόλας: Γράφεις, σκηνοθετείς, ενίοτε πρωταγωνιστείς.
Το ότι γράφω είναι η αφορμή για όλες αυτές τις παραστάσεις. Η πορεία μου δείχνει και τον άξονα μου, το κείμενο, την ελληνική δραματουργία. Εκεί θέλω να εστιάσω και με μια μικρή σκαπάνη θέλω να δω μέχρι που μπορώ να φτάσω.
Αισθάνεσαι δηλαδή συγγραφέας;
Ναι και δίνω πολύ μεγάλη σημασία στο κείμενο τόσο σαν θεατής όσο σαν αναγνώστης. Παρότι, στην εποχή της εικόνας η γλώσσα σνομπάρεται, παραμένει ένα όχημα που ο άνθρωπος δεν μπορεί να εγκαταλείψει. Ακόμα και το internet με λέξεις λειτουργεί.
Τι έχει αλλάξει από το πρώτο έργο σου το 2004 μέχρι σήμερα;
Στην αρχή, όταν είχα φέρει σε επαφή τα κείμενα μου με ανθρώπους του χώρου δεν τους ήταν εύκολο να τα κατηγοριοποιήσουν – παρότι έβλεπαν θέατρο μέσα σε αυτά. Είχαν μια έντονη απόσταση από την πραγματικότητα, ήταν πιο προσωπικά. Έκτοτε έχω προοδεύσει. Πλέον, γράφω πιο προσιτά, είναι κείμενα πιο εξωστρεφή και επικοινωνιακά.
Θα έγραφες πιο πιασάρικα έργα για να έχεις και μεγαλύτερο κοινό;
Δεν μπορώ να μπω σε πιο mainstream δρόμους. Το συγκεκριμένο έργο, η «Παρασκευή παλιμπαιδισμού» είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Προσπάθησα να κάνω τους διαλόγους πιο βατούς και απέτυχα παταγωδώς.
Παρότι παίζεις σε πολιτικές παραστάσεις, μετά τον «Ηγέτη» δεν έχεις ξαναγράψει πολιτικό κείμενο. Γιατί;
Για μένα δεν υπάρχει θέατρο χωρίς πολιτική κι εννοώ την κοινωνική και ιστορική θέση, το πως κάθε άνθρωπος αφηγείται το βίο του και τον βίο άλλων ανθρώπων. Από το σκουπίδι που πετάει μέχρι το που παρκάρει το αυτοκίνητο του.
Το θέατρο σου τι δηλώνει;
Το θέατρο μου βλέπει μια αλλαγή η οποία θα κινηθεί οδυνηρά από τη μονάδα. Έχουν διαψευστεί οι μαζικές κινητοποιήσεις. Χρειαζόμαστε μια μαζική ατομικότητα πια. Χρειαζόμαστε έναν ιδιότυπο ηρωισμό. Αν κάποιος με την ατομική του δράση λειτουργήσει ηρωικά θα αποτελέσει παράδειγμα και για τους υπόλοιπους. Υπάρχει ένα ωραίο ποίημα του Νίτσε που λέει πως «δεν ξέρω ποιο δρόμο τραβάω, αλλά όταν δω κάποιον τραβάει το δικό του δρόμο με σαφήνεια ρίχνει φως και στη δική μου εικόνα».
Εσύ από που έχεις πάρει φως;
Από τη λογοτεχνία. Έχει μια ομοιογενή προσέγγιση για όλα τα ζητήματα του ανθρώπου. Από τους αρχαίους, στους μεσαιωνικούς χρόνους μέχρι σήμερα, η λογοτεχνία διατυπώνει αντίδραση, εκφράζει κριτική κι επαναστατική τοποθέτηση απέναντι στα προβλήματα του ανθρώπινου βίου. Η λογοτεχνία δεν θα σε καθησυχάσει, το αντίθετο. Διαβάζοντας αναρωτιέσαι «τι γίνεται;». Και μόνο αυτή η ερώτηση είναι πολύ καλή αρχή για να ζήσει κανείς.
Πώς προέκυψε η ιδέα μιας οργιώδους παράστασης;
Την ήθελα σαν τρελός. Ήθελα να κάνω ένα διαδραστικό θέατρο χωρίς την άμεση εμπλοκή του κοινού, χωρίς την υποχρέωση να εκτεθεί. Ήθελα να αισθανθεί, να διεγερθεί να ζήσει τη διάδραση στο όριο της.
Υπήρχε έστω και σαν σκέψη η ιδέα να κάνεις ένα θέατρο που προκαλεί, που συζητιέται;
Όχι, δεν πέρασε καν από το μυαλό μου. Εξάλλου, η παράσταση δεν έχει καθόλου γυμνό. Αυτό το έργο είναι μια σπουδή πάνω στην ηθική. Αναφέρεται στο πόσο ανήθικο είναι να κάνεις αυτό που θέλεις και πόσο ανήθικο είναι το πλάσμα που κρύβουμε όλοι μέσα μας.
Χωράει ηθική στο σεξ;
Είναι αδιάρρηκτη η σχέση τους. Κάθε φορά που ο καθένας μας κάνει σεξ κουβαλάει στην πλάτη του και την ηθική του• τι είναι σωστό, τι είναι λάθος, τι είναι ακραίο. Ακόμα κι αν διαβεί το όριο, εκ των υστέρων θα το επεξεργαστεί ως άκρο. Η ηθική στηρίζεται στη σεξουαλική συμπεριφορά. Γιατί μαζί με τη σεξουαλική απελευθέρωση έρχεται και μια εισβολή ενοχών. Σκεφτόμαστε πως θα αντιμετωπίσουμε τον εαυτό μας και μετά τους άλλους. Αυτό μας οδηγεί στο συντηρητισμό – τα λόγια των άλλων.
Συνήθως ερωτεύεσαι από λόγια ή από έργα;
Ερωτεύομαι με τα λόγια γιατί τα λόγια είναι έργα. Ο λόγος είναι φορέας μηνύματος, είναι ένα έργο σκέψης.
Υπήρξε μια εποχή που το σεξ μας απασχόλησε, το «μιλούσαμε» πολύ.
Ναι αλλά τα λέγαμε με το «Κλικ» και με το «Cosmopolitan». Δεν το λες σεξ αυτό αλλά μια ιλουστρασιόν σεξουαλικότητα. Η στάση μας απέναντι στο σεξ αλλάζει διαρκώς. Από την απόλυτη ελευθεροφροσύνη των 70s και των 80s περάσαμε σε ένα διεστραμμένο καθωσπρεπισμό, μια διεστραμμένη ηθικοπρέπεια.
Και τώρα, πού βρισκόμαστε;
Με τα social media έχουμε επιστρέψει στο φλερτ της εφηβείας. Έχουμε μπει σε μια πιο παθητική θέση ενώ ο έρωτας είναι μια κατάσταση κινητική κι απρόσμενη. Τα social media δεν έχουν κάτι απρόσμενο, είναι προβλέψιμα. Οι άνθρωποι γουστάρουν να μιλήσουν, να φασωθούν, να κάνουν και κανένα σεξάκι αλλά μέχρι εκεί. Δεν το πάνε παραπέρα. Έχουν εκλείψει εκείνοι που θέλουν να εξερευνήσουν τους σεξουαλικούς τους ορίζοντες με τον άλλο. Βέβαια, οι επιλογές είναι άπειρες και ίσως αυτό μας κάνει πιο κλειστούς. Γενικώς, όλα δείχνουν πως πάμε προς τη πιο συντηρητική πλευρά μας.
Ο παλιμπαιδισμός τι σχέση έχει με τον αισθησιασμό;
Τα παιδιά βρίσκονται σε άμεση επικοινωνία με τον αισθησιασμό τους. Κι όλη αυτή η παραφροσύνη με το να κρατηθούν τα παιδιά από οτιδήποτε αιχμηρό όπως είναι ο θάνατος, το σεξ ή η αρρώστια είναι σαν να αποκόβεις το παιδί από την ουσιαστική ζωή. Στην έρευνα μου για την παράσταση βρήκα ιστορικό αγγλικού δικαστηρίου που καταδίκασε ανήλικους επειδή είχαν σεξουαλική επαφή. Αυτό χτίζει μια κοινωνία ανωμάλων. Τα παιδιά είναι σε πολύ πιο υγιή επαφή με όλα αυτά. Έρχονται σε μια αθώα και ειλικρινή επαφή με το σώμα τους. Θα έπρεπε να τα παρατηρούμε και να μαθαίνουμε.
Μήπως έχουμε σκοτώσει και το παιδί μέσα μας;
Εγώ πάντως, δεν το έχω σκοτώσει. Με την πρώτη ευκαιρία κάνω βλακείες. Παίζω. Διαβάζω κόμικς. Πέφτω στο χώμα και λερώνομαι. Πίνω αλκοόλ. Κι όλα αυτά είναι μια αίσθηση ότι το ενήλικο περίβλημα μου μπορεί ανά πάσα στιγμή να με αφήσει ελεύθερο. Όταν μου είπαν να παίξω στον Τομ Σόγιερ πέταξα τη σκούφια μου. Γενικά μου αρέσει να κάνω πράγματα που να μη με νοιάζει.
Αυτό επηρεάζει και την επαγγελματική σου συμπεριφορά;
Δεν έχω την ίδια αμεριμνησία στις επαγγελματικές μου συναναστροφές. Πάντως, η σχέση μου με το θέατρο πηγάζει από μια παιδική αφέλεια, έχει μια παιδική ανάγκη. Θέλω να γίνει, «θέλω» και χτυπάω το πόδι μου κάτω. Όμως, ο ενήλικος εαυτός μου κάνει ότι μπορεί για να με προστατεύσει μέσα σε αυτή την ανάγκη.
Το ότι είσαι και παραγωγός των παραστάσεων σου είναι μια νεανική τρέλα;
Σίγουρα αυτή την παράσταση δεν θα την αναλάμβανε ποτέ ένας παραγωγός. Αντίθετα θα μου έλεγε ότι «είσαι τρελός αγόρι μου. Βάζεις λεφτά σε ένα μεσαίου μεγέθους θέατρο και μια παράσταση με οκτώ ηθοποιούς τους οποίους τους πληρώνεις κανονικά;».
Αλήθεια, πώς τα καταφέρνεις;
Με σύνεση, τύχη και πολλή δουλειά. Ότι έχω κάνει είναι αυτοχρηματοδοτούμενο. Όλες οι παραστάσεις έχουν βγάλει τα έξοδα τους, δεν έχουμε μπει μέσα. Καταλαβαίνεις πως είναι τρομακτική επιτυχία για ένα off, off, off broadway θίασο να πληρώνει τους συντελεστές του, να παίζει παραστάσεις χωρίς να τις κατεβάζει, να μην έχει απώλειες στο ταμείο.
Πηγή : Topsirto