Όταν ο σκηνοθέτης ζητάει κάτι έχει τη λαχτάρα και την επιθυμία να το δει να γίνεται».
«Αχ, σπούδασα φιλοσοφία, τις επιστήμες όλες, ιατρική, αστρονομία και δεν κατάλαβα παρά μονάχα αυτό…η μοίρα είναι ανώτερη από όλα». Με το μυαλό της να «επιμένει» στο τέταρτο στάσιμο της παράστασης που ετοιμάζει για την Επίδαυρο η Κατερίνα Ευαγγελάτου μοιάζει λες και φτιάχτηκε- από την αρχή της- για το θέατρο. Η «Άλκηστη» είχε την τύχη να πέσει στα χέρια της. Χέρια ταλέντου και καλλιτεχνικού ήθους. Πιστή και παθιασμένη σε ένα όραμα -έτσι μοιάζει και έτσι είναι με τα μέχρι τώρα δεδομένα- αυτή η γυναίκα ξέρει τι να κάνει με το ταλέντο της.
Πρώτη φορά στην Επίδαυρο…
Υπάρχει ένας συνδυασμός αισθημάτων και σκέψεων μέσα μου. Από τη μία έχω μεγάλη αγωνία για το πώς θα ζήσει και πώς θα αναπνεύσει η παράσταση εκεί μέσα. Με ποιο τρόπο θα μας «υποδεχθεί» ένας τέτοιος χώρο. Από την άλλη σκέφτομαι τι μπορεί να πει, πώς θα συνομιλήσει το έργο με το σύγχρονο κοινό. Από τον ειδικό μέχρι τον απλό θεατή, από τον θεατρόφιλο μέχρι το παιδί που έχει δει δύο παραστάσεις μου και είναι 18 ή 15 ετών και τράβηξε τους γονείς του στην Επίδαυρο για την «Άλκηστη». Σε αυτόν τον ιδιαίτερο και σπουδαίο χώρο- με τον οποίο έχω και έναν προσωπικό δεσμό. Είναι το θέατρο όπου έχω περάσει όλα μου τα παιδικά χρόνια. Υπάρχει ένα έντονο συναισθηματικό κομμάτι που με κυριεύει -όποτε πηγαίνω εκεί- και φωτίζει αυτή τη σχέση, αυτόν τον πολύτιμο δεσμό. Εκτός από την θεατρική μας ιστορία η Επίδαυρος είναι ο τόπος όπου οι γονείς μου έζησαν πολύτιμες στιγμές για πάνω από 35 χρόνια. Η μητέρα μου έπαιξε σπουδαίους ρόλους και γνώρισε τεράστιες χαρές. Ο πατέρας μου έκανε καινοτόμες σκηνοθεσίες που άφησαν ιστορία στο ελληνικό θέατρο και εγώ- ως παιδί -έχω παμπολλές μνήμες από μία καθημερινότητα..εκεί ακριβώς.
Πιστεύεις ότι έχεις φτιάξει ένα όνομα που να μπορεί να μαζέψει κόσμο σε έναν τέτοιο χώρο;
Φέτος είναι μία δύσκολη χρονιά για την Επίδαυρο. Ο κόσμος δεν έχει χρήματα να διαθέσει άρα ένα γεμάτο θέατρο είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Μιλάμε για 12.000 θεατές. Αν δεν έχεις να κάνεις με κάτι πολύ αγαπητό και γνωστό- όπως ο Αριστοφάνης- αν δεν έχεις στα χέρια σου ένα “χιτ” όπως ο Οιδίποδας, η Αντιγόνη και η Ηλέκτρα τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα. Η «Άλκηστη» είναι ένα έργο σχεδόν άγνωστο. Υπάρχει δυσκολία να το κατατάξεις ειδολογικά, «είναι δράμα, είναι κωμωδία»; και αυτό δημιουργεί ένα δισταγμό. Από την άλλη όσο περνούν τα χρόνια, κλείνω τα 10 φέτος σε αυτή τη δουλειά, υπάρχει ένα κοινό που με ακολουθεί. Υπάρχει εμπορική ανταπόκριση στις δουλειές που παρουσιάζω και είναι μεγάλη ευτυχία. Θα αναφέρω την επιτυχία του «Φάουστ» και του «1984», που είναι οι δύο τελευταίες. Νιώθω ότι οι κόποι, η αφοσίωση και η συγκίνηση που νιώθω όταν διαβάζω ένα έργο δεν είναι προσωπική υπόθεση ή καλύτερα επειδή είναι πολύ προσωπική υπόθεση καταφέρνει τελικά να αγγίξει ένα μεγάλο κοινό. Βεβαίως μία γεμάτη Επίδαυρος είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Ελπίζουμε να πάει πολύ καλά αλλά την ίδια στιγμή μας νοιάζει να κερδίσουμε το στοίχημα του ανεβάσματος. Θέλουμε, αυτοί που θα έρθουν, να μπουν στο σύμπαν που έχουμε φτιάξει για αυτό το έργο.
Γιατί επέλεξες κάτι τόσο δύσκολο;
Είναι ένα έργο δραματικό και την ίδια στιγμή είναι κωμικό πολύ. Είναι σαρκαστικό, καυστικό, βαθιά ελληνικό- με μία διαχρονικότητα- είναι, με μία λέξη, συνταρακτικό. Γιατί το επέλεξα; Δε μπορώ να απαντήσω με τη λογική. Όταν μου ζητήθηκε από το Στάθη Λιβαθινό να του προτείνω ένα έργο πήρα πολύ χρόνο και βασανίστηκα- όπως κάνω πάντα- με τη διαδικασία της επιλογής. Κάθε φορά είναι θέμα ενστίκτου, στιγμής, στόχων, συνεργατών, χώρου. Με την «Άλκηστη» έγινε αυτό το ερωτικό που το διαβάζεις και λες «αυτό είναι» όπως βλέπεις κάποιον και λες «αυτός είναι». Είχα βάλει στόχο να ξαναδιαβάσω όλα τα Αρχαία δράματα και άρχισα να την ανάγνωση. Όταν έπεσε στα χέρια μου το συγκεκριμένο έργο σταμάτησα την αναζήτηση αφού κατάλαβα με τη μία ότι «αυτό είναι».
Πού με ποιο τρόπο δουλεύεις και κατευθύνεις την ομάδα σου κατά τη διάρκεια των προβών;
Η πρόβα πρέπει να γίνεται επί ίσοις όροις για όλους. Όταν ο σκηνοθέτης ζητάει κάτι έχει τη λαχτάρα και την επιθυμία να το δει να γίνεται. Την ίδια στιγμή είναι υποχρέωση των ηθοποιών να προσπαθούν να το κάνουν δουλεύοντας μάλιστα με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο. Όταν αυτό δε συμβαίνει ο σκηνοθέτης βρίσκεται μπροστά σε ένα ηθικό πρόβλημα.. «θα οδηγήσω την πρόβα σε δύο ταχύτητες ή σε μία»; Η πρόβα- για εμένα- δε μπορεί να γίνεται σε δύο ταχύτητες γιατί κανένας από το σύνολο δεν θα είναι ικανοποιημένος και δεν θα έχεις το ζητούμενο αποτέλεσμα. Το θέατρο είναι μία ομαδική δουλειά αλλά μία δουλειά με ηγέτη. Όπως συμβαίνει στο μπάσκετ ή στο ποδόσφαιρο που είναι ένα ομαδικά σπορ. Η προπόνηση είναι κοινή για όλους, το σε ποια θέση θα παίξεις το επιλέγει ο προπονητής, το σύστημα το επιλέγει ο προπονητής. Δε μπορεί να σου πει ότι σήμερα πρέπει να παίξεις σέντερ φορ και εσύ να πεις «όχι δε θέλω να παίξω»… δε γίνεται… απλώς θα φύγεις. Για να χτιστεί ένα κοινό σύνολο με στόχο, όραμα και αρχές ο σκηνοθέτης πρέπει να μπορεί να γίνει εμπνευστής ενός συνόλου αλλά ταυτόχρονα και εκπαιδευτής. Η ομάδα-άλλωστε-για να λειτουργήσει πρέπει να στελεχώνεται απο ανθρώπους που θέλουν να ανήκουν σε ομάδα.
Γιατί, μετά την αποχώρηση της Μαρίας Κίτσου, επέλεξες να αναβαθμίσεις την Κίττυ Παϊταζόγλου –που στην αρχική διανομή είχε το ρόλο της υπηρέτριας- και δεν έψαξες κάποια «απ έξω»;
Η Κίττυ είναι μία πολύ ικανή ηθοποιός με εξαιρετικά χαρίσματα. Όταν μάλιστα τη δοκίμασα πριν αποφασίσω, απέδειξε περίτρανα ότι είχε και έχει μοναδικές ποιότητες για τον ρόλο. Επίσης, έχοντας υπάρξει εξ’ αρχής σε όλες τις πρόβες μας,ήταν ήδη εναρμονισμένη με τη σκηνοθετική γραμμή. Ήξερε πώς ήταν όλο αυτό στημένο, οργανωμένο και τι ήθελα εγώ από την ηθοποιό που θα έπαιζε αυτό το ρόλο. Μιλούσαμε ήδη την ίδια γλώσσα. Ήταν λοιπόν έτοιμη να αλλάξει πίστα και να γίνει η κεντρική ηρωίδα. Έκανα μία επιλογή χωρίς παραχώρηση και είμαι σίγουρη ότι η Κίττυ θα λάμψει σε αυτό το ρόλο.
Οι ηθοποιοί δέχονται υποδείξεις ή μήπως είναι πολύ εγωιστές και αντιδρούν όταν τους λες κάτι; Ειδικά οι πιο έμπειροι…
Δεν έχει να κάνει με την εμπειρία. Είναι θέμα πάστας ανθρώπου. Εγωιστής μπορεί να είναι και κάποιος που τελείωσε τη σχολή πέρυσι. Δουλεύω, για παράδειγμα , με το Γιάννη Φέρτη και τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο που έχουν στην πλάτη τους χρόνια καριέρας και εμπειρίας. Ο εγωισμός δεν υπάρχει στο λεξικό τους. Είναι υπέροχοι συνεργάτες! Δεν ασκούν κριτική στις οδηγίες του σκηνοθέτη, ρίχνονται με τα μούτρα, δοκιμάζουν με όλη τους την πίστη. Είναι εντελώς ακομπλεξάριστοι ,αφού ξέρουν το ρόλο και τις υποχρεώσεις του ηθοποιού μέσα στο παιχνίδι. Αυτά τα έχουν λυμένα και έτσι είναι οι λαμπεροί,χρησιμοι ηθοποιοί που όλοι θέλουμε να τους έχουμε δίπλα μας. Καλλιτέχνες με πάθος και σεβασμό, που είναι ανοιχτοί να δοκιμάσουν νέα πράγματα. Λατρεύω τους ηθοποιούς με προσωπικότητα-σε καμία περίπτωση δεν θέλω άβουλα όντα, μπορεί ο καθένας να προτείνει κάτι, αλλά ο ηθοποιός πρέπει να παίρνει απόλαυση και να λάμπει και μέσα από τη δοσμένη οδηγία.
Φαίνεσαι παθιασμένη και αυστηρή. Σε τρομάζει μήπως «σου βγει το όνομα»; Να γυρίσει κάποιος και να πει «Η Ευαγγελάτου την έχει ψωνίσει».
Όποιος με γνωρίζει , ξέρει ποια είμαι. Αυτά περί αυστηρότητας ή τελειομανίας που ακούγονται για μένα ,έχουν μέσα τους ένα στοιχείο που είναι καλό να σχολιαστεί. Ναι, είμαι τελειομανής, όταν όμως ένας άντρας σκηνοθέτης είναι αυστηρός, απαιτητικός, μεθοδικός και επίμονος σε αυτό που κάνει βγαίνει προς τα έξω ότι πρόκειται για έναν σπουδαίο καλλιτέχνη. Όταν όμως έχουμε να κάνουμε με μία γυναίκα -με κάποια από αυτά τα στοιχεία -λέγεται ότι είναι αυστηρή, απόλυτη ή ακόμα και τρελή. Αξίζει να στοχαστούμε και να αφήσουμε το πράγμα να μιλήσει από μόνο του. Εξάλλου, αν δεν έχεις απαιτήσεις, τι γυρεύεις σε αυτή την τόσο απαιτητική δουλειά;
Πώς είσαι στην ζωή σου;
Γεννήθηκα και ανδρώθηκα σε ένα σπίτι με αγάπη, χιούμορ, αρχές, απολύτως αφοσιωμένο στο θέατρο, στις τέχνες και τα Γράμματα. Σε ένα σπίτι παθιασμένο. Οι σπουδές μου, η διαδρομή μου στην Τέχνη, οι απώλειες που είχα , η προσωπική μου ηθική, οι άνθρωποι που συνάντησα και συναντώ , έχουν διαμορφώσει αυτό που είμαι.
Στην προσωπική σου ηθική τι δεν θα καταπατούσες ποτέ; Για ποιο χαρακτηριστικό σου είσαι υπερήφανη;
Πολλά πράγματα είναι ιερά. Ο σεβασμός απέναντι στον άνθρωπο. Είτε είναι φίλος, είτε συνεργάτης. Δεν θα ήθελα ποτέ να εκλείψει μέσα μου η λαχτάρα για ζωή που εκφράζεται μέσα από τη λαχτάρα μου για το θέατρο. Αυτό το θεωρώ θέμα ηθικής γιατί δεν μου αρέσουν οι άνθρωποι που γκρινιάζουν και βρίσκουν ένα κακό σε ό,τι συμβαίνει. Είναι θέμα αξιών και στάσης απέναντι στα πράγματα. Η ζωή με έχει φέρει αντιμέτωπη με σκληρές καταστάσεις και από μικρή έχω καταφέρει να μη στρεβλωθεί η προσωπικότητά μου προς μία κατεύθυνση που να είμαι μίζερη ή να ζητάω τη λύπηση των άλλων. Η δύναμή μου απέναντι σ’ αυτά που μου έχουν συμβεί είναι κάτι για το οποίο είμαι υπερήφανη.
Το μεγάλωμά σου σε ένα σπίτι με σπουδαίους γονείς σε κάνει να νιώθεις υποχρεώση απέναντί τους;
Όχι, δεν το νιώθω ως υποχρέωση. Δεν μεγάλωσα έτσι. Αλλά ξέρω καλά ότι δεν θα ήμουν αυτό που είμαι αν δεν γεννιόμουν σε αυτό το σπίτι… Δεν θα ήμουν εγώ.
Ποιος σε έχει επηρεάσει περισσότερο;
αι οι δυο τους. Δεν μετριέται αυτό. Έχω στοιχεία του πατέρα, της μητέρας αλλά και εντελώς δικά μου, φυσικά.
Ένα στοιχείο του πατέρα σου που αναγνωρίζεις σε εσένα;
To χιούμορ του!
Υπάρχει μία πολύ δύσκολη στιγμή που σε βασάνισε αλλά σε βοήθησε να πας παρακάτω;
Ο ξαφνικός θάνατος του αδερφού μου που με βρήκε μέσα σε πρόβες –το 2010. Ετοίμαζα τότε την την «Εκδίκηση» του Τόμας Κιντ. Είχα ξεκινήσει τις πρόβες ένα μήνα, περίπου. Όταν συνέβη έπρεπε να αποφασίσω αν μπορώ να συνεχίσω ή όχι. Μετά από μία παύση λίγων ημερών πήρα την απόφαση να το κάνω. Αυτή ήταν μία κρίσιμη στιγμή για εμένα. Μπορεί να ήμουν τελείως διαφορετική αν έλεγα «δεν αντέχω, δεν το κάνω». Μπορεί και όχι. Αλλά αυτή ήταν μία δύσκολη, πολύ δύσκολη στιγμή.
Η εποχή μας…
Χαρακτηρίζεται από έναν κανιβαλισμό. Μας έχουν στερήσει ζωτικής σημασίας πράγματα. Δικαίως υπάρχει θυμός. Είναι όμως για μένα χρήσιμο ένα προσωπικό φιλτράρισμα ευαισθησίας και ανθρωπισμού στον τρόπο που εκφράζεις τον πόνο και την απόγνωσή σου. Θέλει τρομερή προσοχή προκειμένου να μείνει κανείς μακριά από τις λαϊκίστικες εξάρσεις. Από αυτές τις φανφάρες που θέλουν να δημαγωγήσουν και να προκαλέσουν ένα αλληλοφάγωμα. Αυτού του είδους ο ηθικός διασυρμός είναι επικίνδυνος. Πρέπει να αντισταθούμε στην ευκολία της φτηνής ρητορικής γιατί το μόνο που πετυχαίνει είναι να βαθύνει τα κοινωνικά ρήγματα.
Πηγη:Tospirto-net