Όταν σε λίγο κατεβήκαμε στη θάλασσα. Μια μουσική παράσταση με αφετηρία την Οδύσσεια.
Πέντε νέοι ηθοποιοί-τραγουδιστές και πέντε μουσικοί επί σκηνής δημιουργούν μια δική τους γλώσσα παίζοντας με το λόγο, το ρυθμό, τη μελωδία, το σώμα. Ανοίγουν ένα διάλογο ανάμεσα στην ομηρική «Οδύσσεια» και τη σύγχρονη πραγματικότητα χρησιμοποιώντας διαφορετικής προέλευσης. Ο λόγος για την παράσταση “Όταν σε λίγο κατεβήκαμε στη θάλασσα” που θα παρουσιαστεί από την Τετάρτη 21 Ιουνίου στην Πειραιάως 260 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.
H Φωτεινή Παπαδόδημα που έχει αναλάβει τη σκηνοθεσία, τη μουσική και τη δραματουργία της παράστασης, αναφέρει χαρακτηριστικά για το έργο «τα τελευταία δέκα χρόνια ερευνώ το ρόλο της μουσικής, τη θέση του μέλους και τη σύνθεση λόγου – πρόζας και μέλους δουλεύοντας πάνω σε διαφορετικά αποσπάσματα της ομηρικής Οδύσσειας σε μετάφραση του Δ. Μαρωνίτη και κυρίως τη “Νέκυια”. Ο λόγος είναι ότι από τότε που άρχισα να ασχολούμαι με το θέατρο, χωρίς να έχω εμβαθύνει στο αρχαίο δράμα ή γενικότερα στο ζήτημα της αρχαίας μετρικής, είχα διαισθητικά τη βεβαιότητα ότι τα κείμενα αυτά είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τη μουσική, είναι μουσική. Ο “μουσικός” αυτός λόγος, το λυρικό αυτό θέατρο δεν έχει σχέση με αυτό που ονομάζουμε σήμερα “μιούζικαλ”, ούτε με την όπερα ή κάποιο άλλο είδος δυτικού μουσικού θεάτρου. Και ο κύριος λόγος για τον οποίον συμβαίνει αυτό είναι ότι το αρχαίο μέτρο, συνδέεται άρρηκτα με την τελετουργία. Η τραγωδία όπως και η αφήγηση του έπους φέρει τον απόηχο μιας τελετής… Κάτι που δεν συμβαίνει καθόλου στην προσαρμογή τους στον δυτικό κώδικα. Ο βασικός λόγος που με έσπρωξε να συνθέσω κάτι παρόμοιο είναι ακριβώς αυτή η επιθυμία να αναβιώσουμε αυτή την αναπαράσταση που έχει πλέον χαθεί, η απλά γελοιοποιηθεί».
Διευκρινίζει μάλιστα πως «η παράσταση είναι μία σύνθεση από αποσπάσματα της Νέκυιας σε μετάφρση Δ. Μαρωνίτη, αποσπάσματα από το βιβλίο της Μπαρμπαρά Κασσέν “Η Νοσταλγία. Πότε λοιπόν είναι κανείς σπίτι του;” σε μετάφραση Σεσίλ Μαργέλου Ιγγλέση, δύο δικά μου κείμενα από την θεατρική μου νουβέλα “ Πωλούνται δάκρυα ελιάς”, κείμενα που προέκυψαν από αυτοσχεδιασμούς των ηθοποιών, ιδιαίτερα έχει συνεισφέρει η Ελεάνα Καυκαλά, η αληθινή ιστορία ένος πρόσφυγα, διηγήσεις από συναξάρια, απόσπασμα από την Αποκάλυψη».
Πώς, όμως, αναπτύσσεται επί σκηνής ο διάλογος ανάμεσα στην ομηρική Οδύσσεια και τη σύγχρονη πραγματικότητα; «Τα ερωτήματα που θέτει ο ομηρικός Οδυσσέας, η αγωνία που μοιράζεται με το θεατή – ακροατή του, είναι διαχρονικά, είναι τα ίδια που βιώνει και ένας σύγχρονος άνθρωπος μέσα σ’ ένα διαφορετικό πλαίσιο, μεταφορικό, αλλά και ρεαλιστικό συχνά, αναζητώντας το σπίτι του. Το χώρο, τον τόπο όπου ανήκει. Πού βρίσκεται αυτός ο νοητός ή γεωγραφικός τόπος για τον καθέναν από εμάς; Τι σημαίνει σπίτι; Και μετά το θάνατο; Υπάρχει άραγε κι εκεί κάπου ένα σπίτι για την ψυχή του ανθρώπου όταν η ύπαρξη του εδώ, σβήνει…; Έλληνες, ευρωπαίοι, μετανάστες και πρόσφυγες, όλοι μας μ’ έναν διαφορετικό τρόπο αναζητούμε ένα σπίτι».
Μέσα από όλες αυτές τις μαρτυρίες, τους στοχασμούς, τα ανοιχτά ερωτήματα, τα τραγούδια και τη μουσική μιλούν για τη μνήμη, την απώλεια, τον ξεριζωμό, τη νοσταλγία, την αγωνία, τη δικαιοσύνη, το πρόσωπο, την ταυτότητα, τον ξένο, το οικείο και το ανοίκειο – θεματικές επίκαιρες σε μια Ευρώπη που διαρκώς μεταλλάσσεται. Μεταφορικά και ρεαλιστικά, η φυγή μέσω της θάλασσας, του νερού, είναι ο δρόμος του νόστου. Στο νερό– πεδίο μύησης και δοκιμασίας, στοιχείο μεταμόρφωσης μέσα από τα δάκρυα, τον ιδρώτα, το αίμα του ανθρώπου– χαράζεται η πορεία του νόστου, που σημαίνει διάσωση, επιστροφή. Επιστροφή στο σπίτι.
«Έχουμε δημιουργήσει μία γλώσσα νέα, φτιαγμένη από ρυθμό, μελωδία, λέξεις, σώμα, αναπνοές, μουσική. Αυτή η «καινή» γλώσσα και απεύθυνση μας οδηγεί, σαν μία ροή «υδάτων πολλών», συνδέοντας , όπως είναι πάντα ο ρόλος του υγρού στοιχείου τον νου, την εικόνα με το συναίσθημα, την καρδιά. Αυτή η γλώσσα είναι που ενώνει όλες τις θεματικές που εμεπριέχονται στην αναζήτηση του σπιτιού : νόστος, ρίζωμα και ξεριζωμός, απώλεια, μνήμη» σημειώνει η σκηνοθέτιδα και καταλήγει «Θα ήθελα όλοι να θυμηθούμε ότι βρισκόμαστε εδώ, σ’ αυτή τη ζωή για πολύ λίγο χρόνο και ότι η κάθε μας πράξη, σκέψη, λόγος και συναίσθημα , εδώ και τώρα μετράνε αφάνταστα και επηρεάζουν όχι μόνο εμάς αλλά και πολύ περισσότερους από όσους θα μπορούσαμε να διανοηθούμε, γύρω μας. Και να σταθούμε ανάλογα, όσο μπορούμε, σε κάθε περίσταση».
Συντελεστές: Ηθοποιοί : Αλέξανδρος Αχτάρ, Ελεάνα Καυκαλά, Νίκος Λεκάκης, Λήδα Μανιατάκου, Φωτεινή Παπαδόδημα. Μουσικοί : Παναγιώτης Κωστόπουλος – τύμπανα. Γιώργος Παλαμιώτης – μπάσο. Φωτεινή Παπαδόδημα – φωνή, γκόνι, λούπες. Λεωνίδας Σαραντόπουλος – φλάουτο. Μάρκος Χαιδεμένος – πιάνο. Χορός buto: Αφροδίτη Κατσάρου, Άννα Μάρκα Μπονισέλ, Δριλλιά Ανθή, Νέδη Αγαπίου, Έλλη Δικαιάκου. Σκηνικά- κοστούμια: Όλγα Μπρούμα. Κίνηση : Πωλίν Ουγκέ. Βοηθός σκηνοθέτη: Εύα Βαμβακά. Μουσική- Δραματουργία- Σκηνοθεσία: Φωτεινή Παπαδόδημα
ΠΗΓΗ:TOSPIRTO-NET