Καλοφτιαγμένη, από κάθε άποψη, μεταμοντερνική κωμωδία.
Ημέρες «Φίλιπ Γκλας» αναβιώνει η Σοφία Μαραθάκη με την επιστροφή της στο καθαρόαιμο θέατρο του Παραλόγου. Το πρώτο και (για πολλούς) κορυφαίο έργο του Γιουτζίν Ιονέσκο είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τη δημιουργό να μπει ξανά στην τροχιά με την οποία είχε κάνει την έκπληξη πριν από τρία χρόνια. Και δεν είναι καθόλου αυτονόητο για έναν σκηνοθέτη να παρακολουθήσει το παράλογο χιούμορ – ακόμα περισσότερο να προκαλέσει γέλιο καθώς το διαχειρίζεται. Να καταλάβει την βαθιά εκκεντρικότητα της ιονεσκικής γραφής και να βρει τον κώδικα της σκηνικής έκφρασης της.
Έχοντας δείξει σοβαρά δείγματα μεταμοντερνιστικής ανάγνωσης σ’ έναν ικανό ‘απόγονο’ του Ιονέσκο, στον Ντέιβιντ Αιβς, η Μαραθάκη επιχειρεί να ασκήσει τα μέσα της σε μια ακόμα πιο απαιτητική συνθήκη. Γιατί η «Φαλακρή τραγουδίστρια» είναι (ήταν τουλάχιστον στην εποχή του) ένα επαναστατικό είδος δραματουργίας, μια μη δραματουργία επί το ακριβέστερο, όπου η σκηνική πλοκή δεν έχει νόημα ή η απώλεια νοήματος είναι ενδεικτική για τα πάντα.
Στο αστικό βρετανικό σπίτι των Σμιθ, ενός, μάλλον, γελοίου ζευγαριού που συζητά διαρκώς για σαχλαμάρες καταφθάνει το ζευγάρι των Μάρτεν – εξίσου γελοίο με τους οικοδεσπότες. Και όλοι μαζί αρχίζουν να καταναλώνουν ανόητα λόγια. Όταν ο αρχηγός της Πυροσβεστικής εισβάλλει στο σπίτι, για έναν μάλλον ανούσιο λόγο, η κατάσταση παραδίδεται σ’ ένα φεστιβάλ βλακείας, στο οποίο συμμετέχει και η υπηρέτρια των Σμιθ.
Ο, εκ πρώτης όψεως, σατιρικός βρυχηθμός του Ιονέσκο για τη βρετανική ελίτ και της κίβδηλης ευγένειας της εξελίσσεται στην πανανθρώπινη διαπίστωση για την απουσία νοήματος του ανθρώπινου βίου, για την αδυναμία του να χειριστεί τη ζωή του προσδίδοντας της κάποια αξία, για την αφόρητη μοναξιά του, για το αδιέξοδο της γλώσσας προκειμένου ν’ αποτελέσει ένα εργαλείο ουσιαστικής επικοινωνίας (ακόμα και μεταξύ των συντρόφων) και εν τέλει για την προβληματική που διατρέχει το σύνολο του έργου του Ιονέσκο: Την ασημαντότητα του ανθρώπου.
Η ματιά της Σοφίας Μαραθάκη εκθέτει όλα τα παραπάνω με τρόπο εκλεπτυσμένο και εγκιβωτισμένο σε μια μινιμαλιστική φόρμα. Με οδηγούς την εντυπωσιακή σκηνογραφία – εικαστική εγκατάσταση και τα totally British καρό κοστούμια του Κωνσταντίνου Ζαμάνη και πολύ περισσότερο με την διδασκαλία της κίνησης από τη Βρισηίδα Σολωμού, η οποία αποθεώνει τη συνθήκη της επανάληψης, η σκηνοθέτις παρουσιάζει το παράλογο ως μια κατάσταση στα όρια της μηχανιστικής κανονικότητας στην οποία έχει περιέλθει η ζωή μας. Κάνει σαφές πως ο Ιονέσκο έχει γράψει ένα έργο από το παρελθόν για το μέλλον. Οι σαχλοί, βαρετοί μέχρι θανάτου, ήρωες του Ιονέσκο είναι πλάσματα τόσο παρόντα, τόσο ξεκούρδιστα μέσα στο σύγχρονο ρυθμό της ζωής κι αυτή η σχέση τους με το βίωμα μοιάζει να καθορίζει και το ρυθμό της παράστασης. Η ρυθμολογία, η μουσικότητα και η – τέλεια – σωματικότητα είναι τα υλικά που προωθούν τη δράση, μπολιασμένα με έντονα φαρσικά και γκροτέσκα μοτίβα.
Πάνω σε αυτά έχουν δουλέψει συστηματικά όλοι οι ηθοποιοί. Οι εκφράσεις κλόουν τους που συγχωνεύονται σε παρτιτούρα, η άψογα δουλεμένη κίνηση που συχνά θυμίζει μαριονέτες ενορχηστρώνουν ένα άρτιο σουρεαλιστικό περιβάλλον. Θαυμάζει κανείς την τέχνη και τα αντανακλαστικά του ηθοποιού παρακολουθώντας το Μάριο Παναγιώτου, τη Φωτεινή Παπαχριστοπούλου, τον Κωνσταντίνο Παπαθεοδώρου, τη Μαρία Παρασύρη, τον Κωνσταντίνο Μωραΐτη και την ίδια τη Σοφία Μαραθάκη στον πιο σύντομο ρόλο της παράστασης καθώς συνθέτουν ένα εξαιρετικό σύνολο.
Αν, ωστόσο, προκύπτει μια δεύτερη σκέψη γύρω από την προσπάθεια της «Φαλακρής τραγουδίστριας» είναι η χρήση παρόμοιων σκηνικών εργαλείων με την προηγούμενη δουλειά της Μαραθάκη, τον «Φίλιπ Γκλας που αγοράζει μια φρατζόλα ψωμί»∙ ενός ήδη κατακτημένου λεξιλογίου που θα ήταν χρήσιμο να εξελιχθεί περαιτέρω.
Να το δω γιατί:
- Για το καλοκουρδισμένο σύνολο των ερμηνευτών.
- Για τη ωραία αισθητική άποψη.
- Για την ανάδειξη του παράλογου χιούμορ.
Να μη το δω γιατί:
- Για την αναπαραγωγή της ίδιας σκηνοθετικής γλώσσας.
- Πηγή : Tospirto