Home Θέατρο Συντεύξη του Χαϊνη Αποσταλάκη

Συντεύξη του Χαϊνη Αποσταλάκη

0

«Ο πλανήτης, αιώνες τώρα εγκυμονεί έναν καινούργιο άνθρωπο».

Χαρισματικός, σίγουρα εκκεντρικός, μουσικός, συγγραφέας, ασυμβίβαστος και αιρετικός καλλιτέχνης, αλλά και φυσικός- ερευνητής στο διαβόητο πείραμα του CERN … Ο λόγος για τον Δημήτρη Χαΐνη Αποστολάκη, ιδρυτικό μέλος των Χαΐνηδων που δε σταματά να μας εκπλήσσει και στις θεατρικές σκηνές. Μετά την πρεμιέρα στο Θέατρο Τέχνης την άνοιξη του 2017, «Η εκδίκηση του Πυριτίου» του Χαΐνη Δ. Αποστολάκη και της ομάδας ελλήνων χορευταπών και ακροβατών «κι όμΩς κινείται», επανέρχεται μόνο για 9 παραστάσεις στο θέατρο RABBITHOLE… σε ένα μακρινά μελλοντικό δωμάτιο διαστημόπλοιου ανδροειδών…

Από που εμπνευστήκατε τη συγκεκριμένη παράσταση;
Την παράσταση την εμπνεύστηκε η Χριστίνα Σουγιουλτζή, όταν διάβασε το ομότιτλο διήγημα στο βιβλίο «Φτου ξελευτερία για όλους».

Τι συμβολίζει το πυρίτιο και γιατί εκδικείται;
Τα computers είναι κατασκευασμένα από πυρίτιο και οι άνθρωποι από άνθρακα. Στην εν λόγω παράσταση πυριτικά όντα τεχνητής νοημοσύνης περισυλλέγουν ένα ανέλπιστο εύρημα από ένα μακρινό πλανήτη. Ο πλανήτης είναι η Γη και το εύρημα ένας άνθρωπος, ο τελευταίος επιζών μιας πυρηνικής καταστροφής. Τα υπόλοιπα θα αποκαλυφθούν επί σκηνής.

Με ποια θέματα καταπιάνεται το έργο και πού αγγίζει το σήμερα;
Ζούμε σ’ ένα 11-διάστατο υπερσύμπαν, που μέσα του κολυμπούν σύμπαντα φυσαλίδες. Στο δικό μας σύμπαν ζουν πια μόνο computers, έτσι νόμιζαν μέχρι την ανακάλυψη του τελευταίου ανθρώπινου πλάσματος. Τα όντα τεχνητής νοημοσύνης ξιφουλκούν για την τύχη του γήινου όντος. Απ’ το ερώτημα ‘τι κάνομε μ’ αυτό το ον’, ξεπηδούν όλα τα ακανθώδη ζητήματα της ζωής, απειλητικά, ζητώντας απάντηση από τον θεατή, κραδαίνοντας τη δαμόκλεια σπάθη του τετελεσμένου. Για πρώτη φορά, ο άνθρωπος παρατηρείται από ένα εξωανθρώπινο μάτι, κρίνεται από μια συνειδητότητα που ο ίδιος κατασκεύασε.

Εκτός από καλλιτέχνης είστε και φυσικός, μάλιστα ήσασταν και ερευνητής στο CERN.. Πώς συνδυάζεται αυτό με τη μουσική καθ το θέατρο;
Καταρχάς να αποσαφηνίσω μια στεβλή άποψη των πολλών. Στο βασίλειο της επιστήμης δεν κυματίζει η σημαία των τεχνολογικών επιτευγμάτων ή της κατευθυνόμενης -από τη βιομηχανία- έρευνας, αλλά το καθαρό λάβαρο του αντιδογματισμού. Οι αληθινοί επιστήμονες και καλλιτέχνες είναι οι θηρευτές του αγνώστου. Τα ριψοκίνδυνα μέλη που στέλνει μια φυλή στην άγρια ζούγκλα να φέρουν νέο θήραμα. Τα όπλα τους είναι οι επιστήμες και οι τέχνες. Κάθε διαφορετικό όπλο σε φέρνει σε επαφή με μια άλλη πλευρά του θηράματος. Το θήραμα είναι ο μοναδικός εαυτός και η άπειρη πολλαπλότητα των μορφών του.

Στα έργα σας βλέπουμε συχνά εικόνες από το διάστημα…. Σας απασχολούν τα υπαρξιακά ερωτήματα της ζωής και ποια;
Αν δεν μ’ απασχολούσαν τα υπαρξιακά ρωτήματα δε θα ήμουνα καλλιτέχνης, θα ήμουν αλουμπάντης. Το υπαρξιακό ερώτημα είναι ένα: ‘Τι το όν;’.

Πιστεύετε πως υπάρχει θεός στο σύμπαν;
Το σωστό ερώτημα διατυπώνεται ως εξής: Αν αποδεικνυόταν με απόλυτη βεβαιότητα ότι υπάρχει ή δεν υπάρχει Θεός στο σύμπαν, τι θα άλλαζες στη ζωή σου; Εγώ προσωπικά, απολύτως τίποτα. Αυτός είναι ο λόγος που νομίζω ότι ο μοναχικός βίος μου διαπνέεται από αδογμάτιστη ιεροσύνη.

Θεωρείτε πώς υπάρχει άλλη ζωή/πλάσματα σ΄αυτό;
Μόνο στο δικό μας γαλαξία υπάρχουν εκατοντάδες εκατομμύρια πλανήτες που θα μπορούσαν να φιλοξενούν ζωή. Θα μπορούσε να ρωτήσει κάποιος: «Και γιατί ρε φίλε, δεν έχω δει ακόμα κανένα εξωγήινο;». Κάποιοι απαντούν ότι όποιοι πολιτισμοί ανακάλυψαν τους κβαντικούς νόμους- καλή ώρα όπως εμείς- και χειραγώγησαν την αστρική (πυρηνική) ενέργεια, αυτοκαταστράφηκαν μετά από μερικές γενιές, λόγω σφάλματος, εγωισμού, απληστίας, εξουσιομανίας.

Έρωτας – θάνατος – μοίρα: Πόσο μας καθορίζουν αυτές οι έννοιες;
Δε μας καθορίζουν καθόλου ούτε εμείς τα καθορίζουμε. Εμείς είμαστε τα νέα πρόσωπα του έρωτα και του θανάτου. Εμείς οι καινούργιες υφάντρες της μοίρας. Με τη δική μας κίνηση επανακαθορίζοναι. Μην το πάρετε αυτό σαν εξύμνηση κάποιας μεγαλοδύναμης ατομικότητας, αλλά σαν απρόβλεπτη, μοναδική έκφραση και ποιητική ερμηνεία του χωροχρονικού κυματισμού, από έναν παρατηρητή-παρατηρούμενο, που δεν υπήρξε ποτέ πριν κι ούτε θα υπάρξει ξανά.

Πώς σμίγει στο έργο το παρόν με το μέλλον;
Το μέλλον δεν υπάρχει παρά μόνο το παρόν. Στο παρόν εμπεριέχονται σπερματικά απειράριθμα εν δυνάμει μέλλοντα, που η ανισοβαρής επαλληλία τους θα εκδηλωθεί σαν παροντική αλήθεια, που αποκαλύπτεται μόνο στους θεόπληκτους ερωτευμένους με το Όλον.

Τι είναι αυτό που σας γοητεύει στη μουσική και στο χορό κ στα έργα σας συμπορεύεστε με τους “κι ομως κινειται”;
Δεν υπάρχει για μένα τέχνη παρά μόνο καλλιτέχνες. Παλιότερα νόμιζα ότι το κλειδί της κατανόησης είναι τα ρήματα ή τα ουσιαστικά. Τώρα ξέρω ότι η αρχή οποιασδήποτε αποσαφήνισης είναι οι αντωνυμίες. Δε με αφορά ούτε η μουσική ούτε ο χορός. Το θέμα είναι Ποιός παίζει, Ποιός χορεύει. Η ομάδα «Κι ομΩς κινείται» συνδυάζει υψηλής αισθητικής χορό με δύσκολα ακροβατικά κι έχει στοιχεία κολεκτίβας. Στην παράσταση που ετοιμάζουμε τώρα, συμπράτει μια ιδιοφυία, ο σημαντικότερος- για μένα- εν Ελλάδι εκπρόσωπος σύγχρονης μουσικής, ο Μιχάλης Σιγανίδης.

Ποιο θεωρείτε πως είναι το σφάλμα που μας έφερε σ΄αυτό το σημείο σήμερα;
Δεν υπάρχουν σφάλματα. Το λάθος είναι η κοπριά για να φυτρώσει το λουλούδι του σωστού. Το ‘εμπόδιο’ που πρέπει να ξεπεράσει η ανθρωπότητα, το σκοτεινό πέπλο που πρέπει να σκίσει έχει ένα όνομα: Αποσπασματικότητα. Η ιδέα ότι ο εαυτός μας τελείωνει στο δέρμα μας κι απ’ έξω είναι κάτι άλλο, είναι η πιο μολυσματική κατάσταση του νου και τη λένε ‘αβίντια’ οι βουδιστές. Οι μεγάλοι μύστες, όλων των πεδίων αφοσίωσης, συμφωνούν σε δυο αλήθειες: α) στην αδιάσπαστη ενότητα του συμπάντου και β) στην ακατάλυτη ροή του.

Μπορεί να συμμαζευτεί/οργανωθεί αυτό το χάος που ζούμε; Μήπως τελικά χρειαζόμαστε έναν «νέο άνθρωπο»;
Τα χαοτικά συστήματα αυτοοργανώνονται. Για να γίνει αυτό, χρειάζονται ‘κατεργάρηδες’. Ίσως αυτή τη λειτουργία επιτελούν οι αληθινοί καλλιτέχνες. Ο πλανήτης, αιώνες τώρα εγκυμονεί έναν καινούργιο άνθρωπο, έναν αδογμάτιστο, χαρούμενο, δημιουργικό, δεκτικό, γοητευτικό ανθρωπολογικό τύπο. Έναν νέο homo universalis. Η εγκυμοσύνη είναι δύσκολη. Όμως η γέννα καθίσταται απαραίτητη, τη στιγμή που η καταθλιμμένη και χωρίς όραμα ανθρωπότητα παίζει με τη φωτιά (πυρηνικά όπλα), ενώ ταυτόχρονα επιφέρει μη αντιστρεπτές αλλαγές στο οικοσύστημα, που θα καταστήσουν τη Γη μη κατοικίσιμη, σε μερικές γενιές.

Είστε αισιόδοξος για το αύριο;
Η ελπίδα- επιθυμία και ο φόβος, είναι αναμνήσεις μιας παρελθούσης ηδονής και μιας παρελθούσης οδύνης, αντίστοιχα. Συνεπώς οι παρελθοντικές αναφορές σού κλέβουν ενέργεια από το παρόν, που είναι η μόνη αλήθεια. Δε φοβούμαι και δεν ελπίζω τίποτα. Η αισιοδοξία είναι το συζυγές της απαισιοδοξίας και οι δυο μαζί νοσηρές καταστάσεις, αφού το παρελθόν δεν αναπαράγεται (μόνο ανακατασκευάζεται, σύμφωνα με τους νευροεπιστήμονες) και το μέλλον είναι απρόβλεπτο.

Μελλοντικά σχέδια
Δεν κάνω ποτέ σχέδια. Προτιμώ να δρω μη προτυπολογικά, όπως στις αρχαίες εσωτερικές πολεμικές τέχνες. Τώρα που μιλούμε κυκλοφορεί το δια χειρός μου, δισκοβιβλίο «Ευτυχισμέναι Ημέραι».

Πηγή: tosprto