«Τα πάντα μπορούν να παιχτούν στην Επίδαυρο με μόνο κριτήριο το ενδιαφέρον της παράστασης».
Οι «προκάτ» ερωτήσεις που έχεις ετοιμάσει είναι άχρηστες, σχεδόν για πέταμα. Με αυτή τη σχετική βεβαιότητα σχηματίζεις τον αριθμό του Ακύλλα Καραζήση στο τηλέφωνο. Απαιτητικός συζητητής όσο λίγοι• αν σε «πιάσει» αδιάβαστη δεν τη βγάζεις καθαρή – στη συνέντευξη, πάντα. Θα κουβεντιάσετε για τον Ρίτσαρντ Γκρέιβς και τον Μαρξ, θα κάνετε αναφορές στα trend της Επιδαύρου αλλά και θα συγκινηθείτε με απροσδόκητες αναμνήσεις για τις πρώτες κινηματογραφικές σας βραδιές. Μόνο που αυτό δεν στο εγγυάται από την αρχή. «Κάθε άνθρωπος είναι εν δυνάμει ένας συγγραφέας, τουλάχιστον εκείνοι που διαβάζουν και βλέπουν θέατρο και σινεμά της προκοπής. Δεν μιλάω για τους άλλους που μπορεί να έχουν κλούβια αβγά στο κεφάλι τους. Χωρίζω τους ανθρώπους σε αυτά τα δύο είδη. Σε αυτούς που μελετούν και στους άλλους – τους οποίους θεωρώ κάφρους. Δεν μπορώ να συζητήσω με τους άλλους» λέει σε ανύποπτο χρόνο και πιάνεις τον εαυτό σου ανακουφισμένο που πληροίς τις «προϋποθέσεις».
Ο φετινός του ρόλος στο Φεστιβάλ Αθηνών, ο «Ιδομενέας» του Ρόλαντ Σίμελπφενιχ, τον βάζει σ’ αυτό το παιχνίδι της ενδόμυχης, εσωτερικής συγγραφής. Πρόκειται για ένα απόλυτα σύγχρονο έργο που εφορμά από τον ομηρικό μύθο για τον βασιλιά της Κρήτης και αναζητά το ανεξάντλητο της ιστορίας, τις πιθανές παραλλαγές της, τους δυνατούς τρόπους αφήγησής της. Αυτό που θα μπορούσε να είχε συμβεί αν… «Ναι, το κάνω κι εγώ σαν παιχνίδι» ομολογεί. «Παίζω το παιχνίδι του συγγραφέα μέσα μου. Εξάλλου όταν διαβάζεις ένα ωραίο μυθιστόρημα είναι σαν να το έχεις γράψει εσύ. Σαν να το διηγείσαι εσύ. Πάντα μου συμβαίνει αυτό και διαβάζω συνέχεια».
Ο Σίμελπφενιχ ερευνά το χώρο, το μοντάζ και τη δυνατότητα της αφήγησης στο θέατρο μέσα από μια ιστορία ζωής και θανάτου. Επιστρέφοντας από την Τροία, το καράβι του πέφτει σε μανιασμένη φουρτούνα κι εκείνος έντρομος κάνει μια συναλλαγή με τους θεούς: Να σωθεί και σε αντάλλαγμα θα θυσιάσει το πρώτο ζωντανό πλάσμα που θα βρεθεί στο δρόμο του. Από εκείνη τη στιγμή ένα σύνολο ηθοποιών αρχίζει να υποθέτει πάνω στο μύθο. Ο Ακύλλας Καραζήσης το ονομάζει «πολλαπλότητα της αφήγησης». «Στο θέατρο πηγαίνεις για να ακούσεις ιστορίες. Δεν πιστεύω ότι πηγαίνεις για να ανακαλύψεις ξαφνικά τι σημαίνει έρωτας ή θάνατος. Παλιά, όταν πήγαινα σινεμά με τον παππού μου αναγνώριζα ανθρώπους που ψοφούσαν για να ακούσουν μια ιστορία. Σήμερα είμαστε πιο σοφιστικέ και ασχολούμαστε με τον τρόπο που επικοινωνούμε μια ιστορία».
Για τον ηθοποιό, αυτή η θεατρική συνθήκη προδίδει και το κοινωνικό πλαίσιο που την περιβάλλει. «Σήμερα ζούμε μια πιο σύνθετη πνευματική κατάσταση. Θυμήσου την ταινία ‘Τρέξε, Λόλα, τρέξε’. Δεν είναι τυχαίο που είχε τόσο μεγάλη επιτυχία. Απεικόνιζε την κατάσταση του σύγχρονου δυτικού πνεύματος. Σαν να ξεφεύγουμε πλέον, από την ηθική των ιστοριών και να πηγαίνουμε στην απλή εξιστόρηση. Οι πιο κλειστές δραματουργίες δηλαδή, σημαίνουν και κλειστές ζωές».
Και τα διλήμματα του Ιδομενέα μπροστά στην επιβίωση και τον θάνατο δεν τον προβληματίζουν; Ο Ακύλλας Καραζήσης δεν πιστεύει στο δόγμα της κεντρικής ιδέας ενός έργου. Για εκείνον κάθε σελίδα είναι και μια διαφορετική ιστορία. «Δεν βάζω ένα ζυγό σε μια ιστορία γιατί τότε μου γίνεται απωθητική. Δεν τις γουστάρω τις ιστορίες που διδάσκουν. Και ναι υπάρχουν έργα που μιλούν για την ζωή και τον θάνατο. Αλλά κανείς δεν ζει μόνο σε σχέση με τη γέννηση ή με τον θάνατό του. Ζει σε σχέση με 100.000 άλλα πράγματα που προκύπτουν μέσα στη μέρα».
Αν και στην περίπτωση του «Ιδομενέα» αναγνωρίζει πως ο Ρόλαντ Σίμελπφενιχ επικεντρώνεται στη σχέση της λογικής και της δεισιδαιμονίας – αυτό που πολύ ωραία συναντάται στην έννοια της μοίρας, του πεπρωμένου. Αυτή την κακή συνήθεια να σκεφτόμαστε τι θα μπορούσε να είχε γίνει κι όχι τι θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει. «Η θεωρία των δυνατοτήτων έχει πάντα σχέση με εμάς. Τι θα είχε συμβεί αν δεν έκανα αυτό κι έκανα κάτι άλλο. Υπάρχει αυτός ο ανθρώπινος χαρακτήρας που τα ρίχνει όλα στους άλλους ή στη μοίρα. Εγώ πάλι μιλάω για μια πιο συνειδητή κατάσταση κατά την οποία, κοιτάζοντας εκ των υστέρων κομμάτια της ζωής σου, προβληματίζεσαι. Δημιουργείται στο κεφάλι σου μια καραμπόλα σκέψεων».
Ούτε λόγος λοιπόν για το αν ο ίδιος πιστεύει στην έννοια της μοίρας. Αν δηλαδή η εν λόγω καραμπόλα είναι προδιαγεγραμμένη και σίγουρα όχι στο κεφάλι σου. «Είμαι Μαρξιστής» απαντά με ευθύτητα. «Δεν με αφορά η έννοια της μοίρας. Θεωρώ ότι υπάρχει μια πολύπλοκη αλγοριθμική συνισταμένη μικρών, μεγάλων κι ελάχιστων συμβάντων στη ζωή που πλέκει αυτό το οποίο ελαφρόμυαλα ονομάζουμε μοίρα».
Και ξαναγυρίζουμε στην αρχή της κουβέντας. Στους ανθρώπους που ενδιαφέρουν τον Ακύλλα Καραζήση να συναστρέφεται. Εύλογη απορία ειδικά όταν συνεργάζεται με μια από τις νεότερες σκηνοθέτιδες του φετινού φεστιβάλ, την Κατερίνα Ευαγγελάτου. «Δεν ξεχωρίζω τους ανθρώπους σε νεότερους ή μεγαλύτερους, αλλά από το πνευματικό τους επίπεδο. Φροντίζω να δουλεύω με εκείνους που έχω μια συγγενή αισθητική, ανεξαρτήτως ηλικίας. Η Κατερίνα λοιπόν είναι ένας ώριμος άνθρωπος, με πολύ ζωντάνια και γνώση του αντικειμένου που δουλεύει με ένα προσωπικό, πολύ ιδιαίτερο τρόπο».
Υπό αυτές τις συνθήκες, η πολυσυζητημένη συγκυρία της Επιδαύρου, με το νέο κύμα σκηνοθετών να ανοίγει τη διοργάνωση τον βρίσκει θετικό αφού τόσο οι σκηνοθέτες και οι ομάδες που κατέβηκαν «έχουν κάτι να πουν. Αλλά και πάλι δεν είναι ζήτημα νεότητας, είναι ζήτημα ματιάς. Μόνο στην Ελλάδα κάνουμε τέτοιες συζητήσεις με μεγάλη έμφαση. Πραγματικά δεν καταλαβαίνω όλη αυτή την κουβέντα για το τι ανήκει και τι όχι στην Επίδαυρο. Υπάρχει κάποιο επιτροπάτο που την καθορίζει; Τα πάντα μπορούν να παιχτούν στην Επίδαυρο με μόνο κριτήριο το ενδιαφέρον της παράστασης».
Info: Ο Ακύλλας Καραζήσης πρωταγωνιστεί στον «Ιδομενέα» του Ρόλαντ Σίμελπφενιχ που κάνει πρεμιέρα 20 Ιουλίου στην Πειραιώς 260. Σκηνοθετεί η Κατερίνα Ευαγγελάτου. Συμπρωταγωνιστούν οι Παντελής Δεντάκης, Ηρώ Μπέζου, Γιάννης Νταλιάνης, Αλεξάνδρα Παντελάκη κ.ά.
Πηγή : Tospito