«Η Ελλάδα είναι απλά ένα πεδίο μάχης στην άκρη του χάρτη σε έναν μεγαλύτερο οικονομικό πόλεμο».
Το 2004, όταν περίπου άρχιζαν όλα για τον Βασίλη Μαυρογεωργίου στο θέατρο, συμμετείχε στην αυτοσχεδιαστική παράσταση του Peder Kirk, «Restricted Area», που ανέβαινε στο Bios – βασισμένη σε κείμενα και συνεντεύξεις των ηθοποιών του. «Με βοήθησε να καταλάβω τον τρόπο με τον οποίο προβληματισμοί μοιράζονται με μια ομάδα καλλιτεχνών και γίνονται έναυσμα για κοινή δημιουργία» θυμάται ο ώριμος πια Βασίλης Μαυρογεωργίου που στο μεσοδιάστημα δικαίωσε τις προσδοκίες όσων τον βάφτιζαν «παιδί – θαύμα» έχοντας πια εξελιχθεί σε συν-ιδρυτή του Skrow theater και σταθερή αξία της νεότερης δημιουργικής γενιάς που ακόμα «ψάχνεται» και το «ψάχνει».
Δώδεκα χρόνια μετά, επαναλαμβάνει ένα παρόμοιο εγχείρημα με εκείνο του «Restricted Area», αυτή τη φορά σε δική του σκηνοθεσία. Οι ηθοποιοί Γιάννης Νταλιάννης, Αργύρης Ξάφης, Σοφία Πάσχου, Κατερίνα Μαυρογεώργη και Σεραφείμ Ράδης, αντλώντας υλικό από τη ζωή τους, βοηθούν στη δόμηση μιας ιστορίας που ερευνά την προσωπική αλλά και συλλογική μνήμη. «Μέσω μηχανισμών και ασκήσεων σταδιακά καταλήξαμε σε ένα κείμενο και σε μια μορφή παράστασης που ανήκει σε όλη την ομάδα» εξηγεί ο σκηνοθέτης που, πλέον δρα σε ένα άλλο ελληνικό τοπίο, σε μια άλλη συλλογική πραγματικότητα, με καινούργια, ενοχλητικά ερεθίσματα. Το έργο ονομάζεται «Αβαρία», για να ταυτιστεί χωρίς περιστροφές με την εποχή που το γέννησε αλλά και κάθε εποχή που είναι ανάγκη να γίνει παρελθόν και να προχωρήσει στην επόμενη. Και να φέρει το θέατρο του Βασίλη Μαυρογεωργίου – ο οποίος έχει αποδείξει πως καθόλου δεν αποφεύγει την κριτική στο σύστημα – σε αυτό που λέμε «πολιτικό».
Και η ιδέα της παράστασης προέκυψε…
Η ιδέα για την «Αβαρία» με απασχολούσε αρκετό καιρό. Το ερώτημα είναι τι καθορίζει την ταυτότητα μας. Με ποιο τρόπο επιλέγουμε τα πράγματα που ταιριάζουν στην προσωπικότητα μας και στην επίσημη ιστορία μας; Τι πετάμε και γιατί; Κι αν όσα αφήνουμε πίσω μας πραγματικά μας βοηθούν να ελαφρύνουμε ή μας στοιχειώνουν και μας ακολουθούν ακόμη πιο πεισματικά.
Από ποια φορτία θεωρείς ότι πρέπει να απαλλαγεί ο μέσος Έλληνας;
Από το κόμπλεξ του εξευρωπαϊσμού. Από το διχασμό. Από την εθνική υπερηφάνεια. Από την εθνική μη υπερηφάνεια. Από το φόβο της μοναξιάς. Από το φόβο μην μοιάσει στους παππούδες του. Απ’ τους προστάτες. Από την Ευρώπη. Από το ΔΝΤ. Από την ανησυχία να τα έχει καλά με όλους. Από το Mega, τον ANT1, τον Skai, τον Alpha κλπ. Από τις οικογένειες. Από αδέλφια, ξαδέλφια, θείους, παππούδες που κυβερνούσαν και κυβερνάνε. Από τα δάνεια, τα χρέη, τις τράπεζες. Από την εκκλησία. Ξανά από την Εκκλησία. Από τις παρελάσεις. Και τέλος από όλες τις μόδες που έρχονται με πενήντα χρόνια καθυστέρηση.
Θα έλεγες ότι η εποχή μας είναι κατεστραμμένη;
Ναι. Με το δικό της μοναδικό τρόπο.
Πώς προβλέπεις να μοιάζουν οι Έλληνες μετά το τέλος της κρίσης;
Αυτή η χώρα πάντα άνηκε σε κάποιον άλλον. Έχει περάσει από χέρια φιλικών κατακτητών σε χέρια εχθρικών κατακτητών. Δεν πιστεύω ότι η Ελλάδα παίζει κάποιο σημαντικό ρόλο στα παγκόσμια τεκταινόμενα. Είναι απλά ένα πεδίο μάχης στην άκρη του χάρτη σε έναν μεγαλύτερο οικονομικό πόλεμο. Όταν όλα αυτά τελειώσουν, στα απόνερα του τέλους, θα ξεμυτίσουμε και πάλι κάνοντας το σταυρό μας.
Ποια συστατικά της ταυτότητας μας έχουμε δαιμονοποιήσει, αξιολογώντας ως περιττά – ενώ στην πραγματικότητα δεν ήταν;
Κομμάτια της ιστορίας μας που δεν επιβεβαιώνουν το ελληνικό Έθνος. Την εποχή της Ενετοκρατίας, της Φραγκοκρατίας, της Τουρκοκρατίας. Εποχές μιας διασπασμένης βαβυλωνιακής Ελλάδας που θεωρώ ότι έχουν ενδιαφέρον ιστορικά και πολιτισμικά, από πλευρά ανταλλαγής τρόπου ζωής, αρχιτεκτονικής, συγγραφής…
Πώς ερμηνεύεις τη λέξη αβαρία έξω από τον ναυτικό όρο;
Πρόκειται για μια λειτουργία επιβίωσης. Καθετί που αφήνουμε πίσω μας συμβολίζει για μας την εξέλιξη. Σπίτια από τα οποία μετακομίσαμε, φίλοι, εραστές, μέλη της οικογένειας, προσωπικά αντικείμενα χαράζουν πίσω μας μια πορεία δίνοντας την αίσθηση της κίνησης. Των συνειδητών επιλογών. Συλλογικά αφήνουμε πίσω μας πολέμους, θρησκείες, λόγους για να είμαστε περήφανοι και λόγους για να ντρεπόμαστε. Το ζήτημα είναι πιο είναι το μερίδιο ευθύνης που αναλογεί σε μας και στην εποχή μας. Πόσο από αυτό κουβαλάμε πραγματικά στις πλάτες μας και πόσο ξεφορτωνόμαστε για να ζήσουμε τη ζωή μας. Τουλάχιστον έτσι όπως φανταζόμαστε ότι οφείλουμε να τη ζήσουμε.
Μιλάμε πάντως για την έννοια της αβαρίας σε μια εποχή που κανείς δεν είναι πρόθυμος να θυσιάσει τίποτα – εκτός ίσως από τις υποχρεώσεις του…
Στην εποχή μας η επιβίωση λειτουργεί ως κύριος άξονας των επιλογών μας. Η έννοια της αβαρίας δεν έχει την μορφή εκούσιας, αλλά ακούσιας στέρησης πραγμάτων. Πολύ γρήγορα το μυαλό μας προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα. Μπορούμε να ζήσουμε σε μικρότερο σπίτι. Ξανά με τους γονείς μας. Χωρίς καθόλου σπίτι. Με νέους μισθούς. Χωρίς εργασιακά δικαιώματα. Αβαρία επίσης κάνουν οι εταιρίες ελαφραίνοντας από υπάλληλους για τη βιωσιμότητα τους καθώς επίσης η κυβέρνηση μειώνει τις δημόσιες δαπάνες για την αποφυγή της χρεοκοπίας. Το σκεπτικό είναι η επιβίωση ενός μεγαλύτερου πράγματος, θυσιάζοντας κάτι μικρότερο. Το πρόβλημα είναι στον ορισμό αυτών των δύο αξιών.
Έχεις μπει στη διαδικασία να απορρίψεις τα προσωπικά σου φορτία για να συνεχίσεις τη ζωή σου; Ή πότε ήταν η πιο χαρακτηριστική στιγμή που εκφράστηκε αυτή η ανάγκη;
Νομίζω ότι η πιο ξεκάθαρη στιγμή που μου έρχεται στο μυαλό ήταν όταν έφυγα από το πατρικό μου σπίτι.
Από την άλλη, το να «τρέχεις» δικό σου θέατρο σημαίνει πως έχεις γίνει ειδικός στις αβαρίες;
Εδώ είναι που κανείς καταλαβαίνει την έννοια του μεγαλύτερου πράγματος που προστατεύεις, θυσιάζοντας κάτι μικρότερης σημασίας. Ευτυχώς που είμαστε ομάδα και αυτού του είδους οι αποφάσεις και οι θυσίες μοιράζονται.
Μετάνιωσες ποτέ την εμπλοκή σου με την Τέχνη;
Η αλήθεια είναι ότι με την Τέχνη χάνεις την ησυχία σου. Από την άλλη, τι να την κάνεις την ησυχία;
Τι θες ν’ αφήσεις πίσω σου και τελικά είναι αδύνατον να το ξεφορτωθείς;
Θα ήθελα να αφήσω πίσω μου τη γνώμη των άλλων. Όχι ολοκληρωτικά. Πολλές φορές οι άλλοι σε κάνουν να καταλαβαίνεις πράγματα για τον εαυτό σου, που δεν θα έβλεπες διαφορετικά. Απλά το να μην με νοιάζει σε βαθμό που να επηρεάζει τις επιλογές μου. Θα ήθελα να είμαι ελεύθερος.
Τι απ’ όσα έχεις στη ζωή σου μοιάζει τώρα στα μάτια σου με κατασκευασμένη ανάγκη της σύγχρονης νοοτροπίας;
Η τεχνολογία, κάποιες φορές, με κάνει να νιώθω ότι επιβάλλεται στη ζωή μου με τρόπο ανεξέλεγκτο. Αν και ως techmaniac δεν είμαι σίγουρος ότι με χαλάει κιόλας. Και το να έχω πάντα άποψη για όλα, κάθε στιγμή – ακριβώς γιατί η τεχνολογία με βοηθάει να παρακολουθώ την επικαιρότητα.
Έχεις σκεφτεί ότι θα μπορούσες να ζήσεις αλλιώς, χωρίς τα βάρη της ζωής της πόλης;
Το έχω προσπαθήσει μια φορά και δεν δούλεψε. Ίσως στο μέλλον.
Νοσταλγείς κάτι που έχεις χάσει ωριμάζοντας;
Το να μην είμαι κάτι. Το να ψάχνω τι είμαι. Και τέλος το να παίρνω όλο αυτό πολύ σοβαρά.
Αντίθετα, υπό ποιες συνθήκες αισθάνεσαι εντός σου ελαφρύς;
Ικαρία. Σεϋχέλλες. Μάσκα, αναπνευστήρας, βατραχοπέδιλα.
Πηγη : tospirto