Ο Αιμίλιος Χειλάκης, ο Μιχάλης Σαράντης και το «ταξίδι» της Αντιγόνης 22 Ιουνίου 2018

Οι δύο πρωταγωνιστές μιλούν για την «Αντιγόνη» στο www.tospirto.net..

Είναι δύο από τους καλύτερους ηθοποιούς του ελληνικού θεάτρου…. Ο Αιμίλιος Χειλάκης, διαχρονικός και αξιόλογος συναντά τον νεότερο -αλλά ήδη πολυφορτωμένο με διακρίσεις και εξαιρετικές ερμηνείες- Μιχάλη Σαράντη και το αποτέλεσμα προβλέπεται –αν μη τι άλλο- ελπιδοφόρο και άκρως ξεχωριστό. Η Αντιγόνη του Σοφοκλή- την αγία τριάδα συμπληρώνει η Αθηνά Μαξίμου- έχει μία ομάδα συντελεστών ζηλευτή, μία ομάδα που θα πρωταγωνιστήσει αυτό το καλοκαίρι σε θέατρα όλης της Ελλάδας, και όπως όλα δείχνουν και στις προτιμήσεις του κοινού.

Τι ανακαλύπτει ο ένας για τον άλλον μέσα από αυτή τη συνύπαρξη;
Αιμίλιος Χειλάκης: Μας αρέσει να δουλεύουμε με “συγγενείς” μας. Η συγγένεια έγκειται στην αντίληψη του τι είναι η θεατρική πράξη. Η δική μας αντίληψη είναι πολύ συγκεκριμένη, κι αυτό μας επιτρέπει να ασχολούμαστε με μεγάλα έργα. Αυτό έχει μία μέθοδο, μία επαναληπτικότητα κι έναν τρόπο. Με τον Μιχάλη θέλαμε και προσπαθούσαμε πολλά χρόνια να κάνουμε μία δουλειά μαζί. Ειμαστε φίλοι, όχι απλώς γνωστοί. Μετά από προσπάθεια έξι ετών ήρθε η πιο κατάλληλη στιγμή, η σωστή ώρα. Αν και νέος, ξέρει να αντιλαμβάνεται ποια είναι η στιγμή του επί σκηνής, κάτι που δεν το “έχουν” όλοι ή το “έχουν” λάθος. Ο ηθοποιός που ανεβαίνει στη σκηνή και μπλοκάρει, μπορεί να γίνει επιθετικός με τον ρόλο του, προς τον ρόλο του, προς το κοινό και προς τους συναδέλφους για να μπορέσει να “υπάρξει”. Αυτό δεν ισχύει με τον Μιχάλη. Επίσης στο σύστημα των τριών υποκριτών χρειαζόμαστε κάποιον που να μην παίζει ψυχολογικό θέατρο, Αυτό το κάνουν όλοι. Σε αυτή την ανάγκη μας ο Μιχάλης “κούμπωσε” με τον πιο ιδανικό τρόπο. Είμαστε λοιπόν περήφανοι που βρίσκεται μαζί μας.
Μιχάλης Σαράντης: Το μόνο που έχω να πω είναι ότι έχουμε περάσει πολλά χρόνια στα Κύθηρα λέγοντας ο ένας στον άλλον για το πότε θα καταφέρουμε να δουλέψουμε μαζί.

Αυτά τα λόγια σε βαραίνουν;
Μιχάλης Σαράντης: Καθόλου. Αυτό συμβαίνει διότι η συμπεριφορά του Αιμίλιου στην καθημερινή τριβή είναι κανονική. Δεν παίρνει στα σοβαρά τον εαυτό του και δεν παριστάνει αυτόν που ξέρει και θέλει να σου μάθει. Η συνεργασία μας είναι επί ίσοις όροις και αυτό είναι το μεγάλο του δώρο προς εμένα. Έχουμε μια τόσο καλή και “καθαρή” συνεργασία με βάση τη θέληση και τη φροντίδα.

Η “Αντιγόνη” τι θέση έχει στο σύγχρονο κόσμο; Σε ποιους απευθύνεται;
Αιμίλιος Χειλάκης: Στον Χορό. Αυτή η τραγωδία “είναι” ο Χορός της. Σ’ ένα Σαιξπηρικό δράμα θα βλέπαμε την όποια Αντιγόνη και τον όποιο Κρέοντα να αντιδικούν -απομονωμένοι -σε κάποιο βασιλικό δωμάτιο του παλατιού. Άντε να τους άκουγε και μία παραμάνα της Αντιγόνης ή ο Αίμονας κρυμμένος πίσω από μία κουρτίνα πριν τον χτυπήσει ο Κρέοντας. Στην Αντιγόνη όλα συμβαίνουν μπροστά στον λαό και τους άρχοντες της Θήβας, οι οποίοι έρχονται από κάποιες ώρες πολιορκίας από έναν εισβολέα που δεν είναι ξένος. Το Αρχαίο Αττικό Δράμα έχει ένα πολύτιμο συστατικό σε σύγκριση με τα άλλα είδη θεάτρου… όλα γίνονται μπροστά στο κοινό. Είναι τόσο ισχυρή αυτή τη στιγμή που ξέρεις ότι, ενώ μιλάς στον άλλον, σε ακούει κάποιος από κάτω και η σκηνή δεν είναι κάτι δικό μας, κάτι που συμβαίνει μεταξύ μας. Κάπως έτσι αλλάζει ο τρόπος που θα μιλήσει ο Κρέοντας στον Αίμονα. Δεν είναι αυτή η σημερινή ανάγκη όλων των ανθρώπων;
Μιχάλης Σαράντης: Απευθύνεται σε όλους. Η δομή της παράστασης είναι τέτοια που στεκόμαστε με ταπεινότητα απέναντι σ’ αυτό που συμβαίνει, αλλά κι απέναντι στο κοινό. Μέλημα της παράστασης είναι να φτάσει η ιστορία στους θεατές. Θέλουμε να πούμε αυτά τα λόγια πολύ καθαρά. Υπάρχει μία εξωστρέφεια χωρίς φωνές, δεν φωνάζει η Αντιγόνη.

Ο σημερινός άνθρωπος θέλει να ακουστεί; Θέλει να μιλήσει; Ποια είναι η ανάγκη του;
Μιχάλης Σαράντης: Η θεατρική πράξη έχει, από τη γέννα της, μια συνενοχή. Κάποιοι έρχονται για να ακούσουν και κάποιοι έρχονται προκειμένου να μιλήσουν σε αυτούς που θέλουν να ακούσουν. Αυτοί που θα μιλήσουν έχουν βρεθεί στην θέση του ακροατή. Θέλουμε όλοι να γίνει κάτι, να ακούσουμε μία φράση που θα την πάρουμε στο σπίτι και θα μας ταράξει, θα μας συγκινήσει και εν τέλει θα μας κινητοποιήσει.
Αιμίλιος Χειλάκης: Και οι θεατές και οι ηθοποιοί επισκέπτονται έναν μύθο. Απλώς ο ηθοποιός τον επισκέπτεται αφηγούμενος. Τη στιγμή που λέμε τα λόγια μας, ξέρουμε ότι μεταφέρουμε αυτό που πρέπει να ακουστεί, δεν μπαίνουμε σε συναισθηματισμούς. Είμαστε υποχρεωμένοι να παραμείνουμε συνεπείς στο να ακουστεί ο μύθος κι οι ερωτήσεις του. Επ ουδενί απαντήσεις, οι απαντήσεις είναι κακό κουλτουριάρικο θέατρο. Αυτό κάνουμε στην «Αντιγόνη», αυτό ζητούσα εξ αρχής. Να βρούμε ερωτήσεις που θα γίνουν πεντακάθαρα.Η παράστασή μας έχει πολλές “βιασμένες” και παραλλαγμένες στίξεις -στο κείμενο- που καταλήγουν σε ερωτηματικά.

Οι ηθοποιοί συνηθίζουν να μη νοιάζονται για κάτι τέτοιο; Δεν υπάρχουν κι αυτοί που αναλώνονται στο να δείξουν το ταλέντο και την αξία τους επί σκηνής χωρίς να δίνουν σημασία σε ερωτήματα και στην απαιτούμενη καθαρότητα;
Αιμίλιος Χειλάκης: Μου αρέσουν οι ηθοποιοί που θέλουν – μέχρι τα τριάντα τους- να κάνουν κάποιους ρόλους και λατρεύω αυτούς που αργότερα βάζουν πάνω από όλα την παράσταση. Στην πραγματικότητα δεν παίζεις τον ρόλο σου, την παράσταση παίζεις. Ο εγωισμός και το να θέλεις να φαίνεσαι, έχει κακά αποτελέσματα. Διότι αυτά είναι που σε οδηγούν στο να είσαι πολύ καλός σε μια κακή παράσταση ή πολύ κακός σε μια καλή παράσταση. Είναι παγίδα το να απομονώνεσαι και να μη σε νοιάζει τι γίνεται γύρω σου. Η παράσταση είναι ένα όλον, σου δίνει ένα ρυθμό που πρέπει να ακολουθήσεις. Αν προσπαθήσεις να ξεχωρίσεις θα εκτεθείς.

Εσύ Μιχάλη έχεις αγωνία να φανείς και να δείξεις ποιος είσαι;
Μιχάλης Σαράντης: Όλοι παλεύουμε με αυτή την αγωνία. Το θέμα είναι να μη σε κυριεύσει. Αν πω ότι δεν είμαι νάρκισσος, θα σου πω ψέματα. Αλλά όλα όσα έχω κάνει αποδεικνύουν ότι θέλω και μπορώ να συμπεριφέρομαι έντιμα και ομαδικά. Δε με νοιάζει να φανώ και να αποδείξω οτιδήποτε, δεν το κάνω από φόβο. Μπορώ να σταθώ -με τον ίδιο τρόπο- και σε πρωταγωνιστικό, αλλά και σε τελευταίο ρόλο. Αυτό που με νοιάζει είναι η ομάδα και το καλό αποτέλεσμα. Το θέμα είναι η ορχήστρα να παίζει και να ακούγεται σωστά, δεν έχει κάποια σημασία το να είσαι το πρώτο ή το τελευταίο βιολί.

Εσύ Αιμίλιε φαίνεσαι ένας πολύ κανονικός άνθρωπος και εξοικειωμένος με την αποδοχή του κόσμου, η επιτυχία δε σου έχει πάρει το μυαλό;
Αιμίλιος Χειλάκης: Κάποια στιγμή συζητούσα με έναν συνάδελφο – εξαιρετικά επιτυχημένο- ο οποίος έχει την αγωνία της ενδεχόμενης αποτυχίας. Τον ρώτησα λοιπόν τι είναι αυτό που τον τρομάζει τόσο πολύ. Του είπα «και τι θα γίνει; Εμένα με έχουν αποθεώσει αλλά και με έχουν καταβαραθρώσει. Παρ όλα αυτά είμαι ακόμη εδώ όρθιος και συνεχίζω να δουλεύω». Μοιάζει λοιπόν να είμαι χρήσιμος. Αν κατανοήσεις την έννοια της χρησιμότητας που έχεις, όλα μπορούν να αλλάξουν στο μυαλό και τη συμπεριφορά σου.

Σε κάθε παράσταση έχεις στο μυαλό σου αυτόν που θα σε αποθεώσει ή αυτόν που θα σε ρίξει;
Αιμίλιος Χειλάκης: Περισσότερο φοβάμαι τον εαυτό μου την ώρα που πηγαίνω για ύπνο
Μιχάλης Σαράντης: Αυτοί που κρίνουν, αυτοί που κρίνονται… ο καθένας έχει να κάνει με τον εαυτό του. Αυτό με απασχολεί, η δική μου δουλειά μέσα σε καθετί που συμβαίνει. Δεν μπορώ να σκέφτομαι τι θα με αποθεώσει ή τι θα με ρίξει. Με νοιάζει αν έχω προσπαθήσει πολύ, αν είμαι καθαρός απέναντι στη ζωή και τη δουλειά μου. Να πέφτω για ύπνο και να είμαι εντάξει. Και η αποτυχία και η επιτυχία είναι μέσα στο παιχνίδι. Όχι μόνο στη δουλειά, αλλά και στην προσωπική ζωή, στις καθημερινές σχέσεις. Ο Αιμίλιος είναι κανονικός γιατί ζει τη ζωή του, δεν έχει φόβο απέναντι σε χαρές και λύπες. Το θέμα είναι πώς φροντίζεις τον εαυτό σου για να έρθεις σε επαφή με τέτοιου είδους έργα. Η προετοιμασία, η προπόνηση μετράει για να είσαι εντάξει επί σκηνής. Γνωρίζω πότε έχω κάνει μια καλή παράσταση ή μία κακή. Δεν περιμένω κάποιον να μου πει πώς έπαιξα. Ή μάλλον με νοιάζει… με νοιάζει η γνώμη κάποιων, αυτή των συναδέλφων.

Εμμονικός με τον εαυτό σου μπορείς να γίνεις;
Μιχάλης Σαράντης: Είμαι… συνεχώς. Η θνητότητα με έχει ορίσει. Από τη στιγμή που κατάλαβα ότι δεν είμαι αθάνατος όλα έχουν αλλάξει. Δε θέλω να σκέφτομαι τίποτα περιττό και θέλω να μη δίνω σημασία σε κάτι που δεν έχει νόημα. Ασχολούμαι με τον εαυτό μου… πολύ
Αιμίλιος Χειλάκης: Μπορεί να γίνω εμμονικός με μία ιδέα. Να θέλω πολύ ένα καλό αποτέλεσμα, ένα ωραίο “ταξίδι”.

Το τέλος αυτού του ταξιδιού τι θα ήθελες να σου αφήσει; Είναι κάτι που σε απασχολεί;
Αιμίλιος Χειλάκης: Θα ήθελα να μπορούμε να πούμε ότι περάσαμε ωραία στο πούλμαν. Διότι το πούλμαν είναι που έχει σημασία… η ομάδα. Να μπορούμε να κοιταζόμαστε στα μάτια, να έχουμε την πολυτέλεια του να έχουμε περάσει καλά και να ξεκινήσουμε για το επόμενο όνειρο.

Πηγή: tospirto